گزارش ماهیانه وضعیت حقوق بشر در ماە سپتامبر ٢٠١٩
KMMK:
این گزارش وضعیت حقوق بشر در ماه سپتامبر سال ۲۰۱۹ به کوشش جمعیت حقوق بشر کوردستان با استناد به گزارش‌های متعدد این سازمان حقوق بشری گردآوری شده است. شایان ذکر است این گزارش به دلیل عدم اجازه حکومت ایران به سازمان‌ها و گروه‌های حقوق بشری گزارش کاملی نیست و تنها بخشی از نقض سامانمند حقوق بشر در شرق کوردستان را به تصویر می‌کشد. حکومت جمهوری اسلامی ایران با بازداشت شهروندان کورد توسط نیروهای امنیتی و انتظامی با نقض حقوق مدنی و سیاسی، نقض آزادی عقیده و بیان، نقض حق حیات و امنیت شخصی، تبعیض‌های حکومتی، هتک حرمت شهروندان و همچنین شکنجه زندانیان سیاسی و نادیده گرفتن حقوق بنیادین زندانیان سیاسی، ماه مورد بررسی را به پایان رساند.
اعدام
بر اساس اطلاعات جمع اوری شدە در این ماە ٥ زندانی محکوم بە اعدام در زندانهای جمهوری اسلامی ایران در شرق کوردستان اعدام شدەاند.
| 1 | لیلا زرافشان | زندان سنه | بە اتهام قتل همسرش |
| 2 | رئوف آزادی خواه | زندان ارومیه | به اتهام مواد مخدر |
| 3 | شهاب الدین (سیف الدین) محمدپور | زندان ارومیه | به اتهام مواد مخدر |
| 4 | ابراهیم احمدی پور | زندان ارومیه | به اتهام مواد مخدر |
| 5 | علی محمود زاده | سلماس | به اتهام قتل عمد |
زندان و بازداشت
در این ماە ١٢ شهروند شرق کوردستان توسط نیروهای امنیتی و اطلاعاتی حکومت ایران بازداشت شدە اند.
| 1 | امیرمحمد خانی | ؟ | 13.09.2019 | دیواندره | ؟ |
| 2 | فرهاد نوری | ؟ | 13.09.2019 | ارومیه | به اتهام همکاری با احزاب مخالف |
| 3 | صفر نوری | ؟ | 13.09.2019 | ارومیه | به اتهام همکاری با احزاب مخالف |
| 4 | پرویز نوری | ؟ | 13.09.2019 | ارومیه | به اتهام همکاری با احزاب مخالف |
| 5 | علی عزیزی | ؟ | 13.09.2019 | ارومیه | به اتهام همکاری با احزاب مخالف |
| 6 | نه‌به‌ز (کاوه) کیان‌پور | ؟ | 14.09.2019 | سنه | فعال کارگری |
| 7 | گوران خدامرادی | 35 | 18.09.2019 | سنه | به اتهام همکاری با احزاب مخالف |
| 8 | مادر بهمن قبادی | ؟ | 22.09.2019 | ؟ | ؟ |
| 9 | محمد امین خضری | ؟ | 24.09.2019 | پیرانشهر | ؟ |
| 10 | دلیر نری | ؟ | 26.09.2019 | سنه | ؟ |
| 11 | ابراهیم پیری | ؟ | 28.09.2019 | سنه | ؟ |
| 12 | سیروان رحیمی | ؟ | 30.09.2019 | دهگلان | ؟ |
کولبران
دراین ماه نیز تعدادی از کولبران شرق کوردستان توسط نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی ایران کشته و یا زخمی شده اند. دراین ماه ٣ کولبر و کاسبکار کشته و ١٠ کولبر و کاسبکار زخمی شده اند. قابل ذکر است کە ٢ شهروند نیز با شلیک مستقیم نیروهای نظامی ایران زخمی شدە اند.
کولبر و کاسبکار کشتە شدە
| ١ | خالص حمیدزاده | 22 | 21.09.2019 | ماکو | شلیک نیروهای ترکیە |
| ٢ | ادریس وه یسی | ؟ | 16.09.2019 | پیرانشهر | شلیک نیروهای انتظامی |
| ٣ | ریبوار عمرزاده | ؟ | 22.09.2019 | اشنویه | شلیک نیروهای انتظامی |
کولبر و کاسبکار زخمی شدە
| 1 | یوسف مصطفی پور | ؟ | 07.09.2019 | سردشت | شلیک نیروهای هنگ مرزی |
| 2 | رحمت نادریان | ؟ | 07.09.2019 | روستای دره ناخی | تصادف |
| 3 | محمد احمدیان | ؟ | 08.09.2019 | مرز پیرانشهر | شلیک نیروهای هنگ مرزی |
| 4 | محمد هادى زاده | 25 | 15.09.2019 | خوی | شلیک نیروهای هنگ مرزی |
| 5 | محی‌الدین مام‌خدری | ؟ | 17.09.2019 | سردشت | شلیک نیروهای هنگ مرزی |
| 6 | کیهان اکرم | ؟ | 20.09.2019 | سقز | شلیک نیروهای هنگ مرزی |
| 7 | خدر بیلوکه | ؟ | 21.09.2019 | سردشت | شلیک نیروهای هنگ مرزی |
| 8 | مجید خالد زاده | ؟ | 22.09.2019 | پیرانشهر | شلیک نیروهای هنگ مرزی |
| 9 | شفیع حمیدی | ؟ | 23.09.2019 | ارومیه | شلیک نیروهای هنگ مرزی |
| 10 | رسول گوران | ؟ | 22.09.2019 | اشنویه | شلیک نیروهای انتظامی |
شهروندان کشتە شدە
| 1 | جعفر احمدی | 16.09.2019 | خوی | شلیک نیروهای نظامی |
| 2 | نیما آهون | 19.09.2019 | سنه | شلیک نیروهای نظامی |
خودکشی و قتل:
دراین ماه نیز ٦ نفر خودکشی کرده کە یک نفر آن زن و بقیە مرد میباشند.
| 1 | هادی صمدیان | ؟ | 12.09.2019 | سقز | مشکلات خانوادگی |
| 2 | هاوژین | 27 | 21.09.2019 | سنه | به دلیل مشکلات زندگی |
| 3 | یدالله قبادی | 60 | 22.09.2019 | کامیران | مشکلات خانوادگی |
| 4 | فرزاد ویسی | 30 | 22.09.2019 | کامیران | علت؟ |
| 5 | رامین نبردی | 17 | 26.09.2019 | مهاباد | علت؟ |
| 6 | وحیدکربلایی | ؟ | 27.09.2019 | زندان ارومیه | انتقال بە بند دیگر |
باید اذعان داشت سوای مباحث فوق، دربسیاری موارد دیگر حکومت جمهوری اسلامی ایران موجبات نقض حقوق بشر را نسبت به ملت کورد در شرق کوردستان فراهم آورده است که به صورت رسمی آمار و ارقام آن در دسترس نمی باشد/
در پایان جمعیت حقوق بشر کوردستان از مردم شرق کوردستان می‌خواهد کە در احقاق حقوق خود کوشا وسعی نمایند هرگونه تبعیض و نابرابری را کە از جانب جمهوری اسلامی ایران به آن‌ها روا داشته می‌شود را بە گوش جهانیان برسانند.
جمعیت حقوق بشر كوردستان
