این گزارش وضعیت حقوق بشر در ماه فوریه سال ۲۰۱۷ مصادف با ۱۲ بهمنماه تا ۱۰ اسفندماه سال ۱۳۹۵ خورشیدی، در شرق کوردستان است که به کوشش جمعیت حقوق بشر کوردستان با استناد به گزارشهای متعدد این سازمان حقوق بشری گردآوریشده است. شایانذکر است این گزارش به دلیل عدم اجازه حکومت ایران به سازمانها و گروههای حقوق بشری گزارش کاملی نیست و تنها بخشی از نقض سامانمند حقوق بشر در شرق کوردستان را به تصویر میکشد.
حکومت جمهوری اسلامی ایران با بازداشت شهروندان کورد توسط نیروهای امنیتی و انتظامی با نقض حقوق مدنی و سیاسی، نقض آزادی عقیده و بیان، نقض حق حیات و امنیت شخصی، تبعیضهای حکومتی، هتک حرمت شهروندان و همچنین شکنجه زندانیان سیاسی و نادیده گرفتن حقوق بنیادین زندانیان سیاسی، ماه موردبررسی را به پایان رساند.
طبق ماده ١٩ اعلامیه جهانی حقوق بشر هر فردی حق آزادی عقیده و بیان دارد. همینطور دربند یکم ماده ۹ میثاق بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی آمده است: هر کس حق آزادی و امنیت شخصی دارد: هیچکس را نمیتوان بە مناسبت عقایدش مورد مزاحمت و ترس قرارداد.
بند دوم ماده ١٩ میافزاید: هر کس حق آزادی بیان دارد: این حق شامل آزادی تفحص و تحصیل و اشاعه اطلاعات و افکار از هر قبیل بدون توجه به سرحدات خواه شفاهاً یا بهصورت نوشته یا چاپ یا بهصورت هنری یا به هر وسیله دیگر به انتخاب خود است.
همچنین در مادهٔ ٢٢ آمدە است کە هرکسی بهعنوان عضوی از جامعه حق دارد از امنیت اجتماعی برخوردار بوده و از راه کوشش در سطح ملی و همیاری بینالمللی با سازماندهی منابع هر مملکت، حقوق سلب ناپذیر اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی خویش را برای حفظ حیثیت و رشد آزادانه شخصیت خویش، به دست آورد؛ و طبق ماده ۵ هیچکس را نمیتوان شکنجه کرد یا مورد عقوبت یا روش وحشیانه و غیرانسانی یا اهانتآمیز قرارداد.
مطابق با کنوانسیونهای به رسمیت شناختهشده جهانی در رابطه با حقوق بشر و حقوق سیاسی و اجتماعی اجتماعهای بشری، هر فرد و جامعهای حق دارد حقوق سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی خود را مطالبه و جهت احقاق آن تلاش نماید، هیچ جماعت یا گروهی برتر بر دیگری نیست و همه باید از حقوق طبیعی و به رسمیت شناختهشده بهرهمند شوند.
- اعدام
متأسفانه در این ماه توسط حکومت جمهوری اسلامی تعدادی زندانی کورد که هویت آنان مشخص گردیده اعدام شدند؛ که خبرهای آن منعکسشده است؛ اما طبق گزارشهای رسیده به جمعیت حقوق بشر کوردستان، گاهی زندانیان کورد به جرائم متفاوت در زندانهای ایران اعدامشده که این اعدامها رسانهای نمیشود و حکومت جمهوری اسلامی ایران این اعدامها را اعلام نمیکند.
روز چهارشنبه ۱۳ بهمنماه طاهر سعیدی ۳۸ ساله در زندان ماکو اعدام شد.
روز ۲۸ بهمنماه سال جاری یک زندانی کورد به اتهام مربوط به مواد مخدر در زندان قزلحصار به دار آویخته شد. هویت این زندانی مهدی فیاض پسندیده، متأهل، اهل شیروان از توابع استان خراسان شمالی اعلامشده است.
درخواست اعاده دادرسی زینب سکاوند، زندانی محکومبه قصاص بعد از چند ماه در دیوان عالی کشور رد شده است و با توجه به قطعی بودن پرونده هرلحظه خطر اجرای حکم اعدام این زن زندانی که در سن ۱۷ سالگی بازداشتشده است.
صبح روز شنبه ۳۰ بهمنماه سال جاری دو زندانی به نامهای «محمد کریم عزیز پناه» ۴۳ ساله و فرزند عمر و «حمیدرضا ریباز» ۳۵ ساله که با اتهامات مربوط به مواد مخدر به اعدام محکومشده بودند در زندان دیزل آباد کرماشان اعدام شدند.
روز ۵ اسفندماه ۱۳۹۵ شمسي يك زندانى متهم به قتل عمد به نام فرشيد سجادى اهل كامياران شرق كوردستان در زندان ديزل آباد كرماشان اعدام شد.
روز سهشنبه سوم اسفندماه سال جاری حکم اعدام «حسین درویشی کوچک» زندانی کورد ۳۲ ساله اهل دیولان «دهگلان» که به اتهام قتل عمد در زندان قروه نگهداری میشد به اجرا درآمد.
روز سە شنبه برابر با دهم اسفندماه سال جاری ۲ زندانی محکومبه اعدام، با حضور اولیای دم مقتول، در زندان مرکزی ارومیه به دار آویخته شدند. (افشین شوکتی و علی ولی زاده) پیشتر به اتهام قتل عمد، از سوی دادگاه به اعدام محکومشده بودند.
بازداشت و زندان
«بازداشت، احضار، صدور حکم، پروندهسازی، تهدید، نقض حقوق زندانیان»
دوشنبه ۱۱ بهمنماه ۱۳۹۵، نیروهای اطلاعاتی سردشت با یورش به منزل مسکونی مولود اسماعیلپور وی را بازداشت میکنند.
دادگاه تجدیدنظر جمهوری اسلامی ایران در استان سنە حکم یک سال حبس در زندان و ٢ سال تعلیقی را برای شورش طهماسبی تائید کرد.
امید شاه مرادی سنندجی، زندانی سیاسی کورد محبوس در زندان اوین، با نگارش نامهای سرگشاده به دادیار ناظر بر زندان، اقدام به اعتصاب غذا و دارو نمود.
بازداشت ساسان بابایی معلم کورد در شهر کامیاران توسط نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی ایران، از سرنوشت وی خبری در دست نیست.
کاوه مرادی ورزشکار و فعال مدنی کامیاران در شرق کوردستان توسط نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی بازداشت و بە مکان نامعلومی انتقال دادە شد.
رئیس بهداری زندان اوین وضعیت جسمی امید شاه مرادی سنندجی، زندانی امنیتی در اعتصاب غذا و دارو را نامناسب تشخیص داده و تداوم این اعتصاب را «خطر جدی» عنوان کرده است.
چهار شهروند اهل سقز در شرق کوردستان به اتهام تبلیغات برای احزاب کردستانی، از طریق راهاندازی گروه و کانال در شبکه اجتماعی تلگرام، بە زندان محکوم شدند. ناصر رحیمی، هیمن حسینی و کامل شریفزاده هرکدام به شش ماه حبس تعزیری و غریب شریفزاده به یک سال حبس تعزیری محکوم شدند.
صابر نادری شهروند اهل قروه پس از ۷۰ روز تحمل سلول انفرادی و بازجویی، از بازداشتگاه اداره اطلاعات جمهوری اسلامی ایران در سنه به زندان مرکزی این شهر منتقل شد.
روز دوم اسفندماه یک زندانی سیاسی کورد در زندان ایلام براثر ایست قلبی و عدم انتقال وی به بیمارستان جان سپرد.
خانواده فعال مدنی رامین زندنیا به اداره اطلاعات جمهوری اسلامی در استان سنه احضار و مورد توهین و فحاشی قرار گرفتند.
مورخ ۲۶ بهمنماه سال جاری یک فعال سیاسی کورد به نام «فرهاد ملکی» اهل شهر سقز توسط نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی ایران بازداشت شد.
حسین دانشپایه زندانی سیاسی محبوس در زندان مرکزی ارومیه، توسط دادگاه انقلاب این شهر به ۵ سال حبس محکوم شد.
فرزانە جلالی فعال سرشناس مدافع حقوق زنان توسط نيروهـاى امنيتى جمهـورى اسلامى ايران در کرماشان بازداشت شد.
مورخ ۵ اسفندماه سال جاری «محمدحسن داودی» معلم و فعال صنفی در شهرستان میاندوآب در شرق کوردستان توسط نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی بازداشت و روانه زندان شد.
كيوان كريمى فیلمساز و فعال عرصهی هنرى در زندان اوين مورد شکنجە قرار گرفت.
فعال کارگری اسعد مولود زاده قلعه لری روز چهارشنبه ۲۷ بهمنماه ۹۵ به اداره اطلاعات شهر نقده احضار شده و هنوز وضعیت وی مشخص نیست.
روز ۲ اسفندماه ۹۵ خورشیدی یکی از اهالی روستای گاومیش گولی از توابع میاندوآب در شرق کردستان به نام (اندیشمند یزدانی فر) که دارای همسر و ۲ فرزند است در حین بازگشت از جنوب کوردستان در مریوان به اتهام همکاری با یکی از احزاب کوردستانی بازداشت و دادگاه برای وی قرار وثیقهی ۱۰۰ میلیون تومانی صادر کرده است. خانوادهی ایشان هفتم اسفندماه جهت گذاشتن وثیقهی صادرشده از میاندوآب راهی مریوان گشتهاند که در حدفاصل سقز- مریوان دچار حادثهی رانندگی شدند.
غریب عبدی زندانی سیاسی محبوس در زندان مرکزی ارومیە، توسط دادگاە انقلاب این شهر بە ۵ سال حبس محکوم شد.
کاوه احمدزاده زندانی سیاسی کورد از بیماری دیسک کمر بهشدت رنج میبرد و از سوی ادارهی زندان بوکان و مقامات قضایی هیچگونه اقدامی برای مداوای وی در زندان و بیمارستان خارج از زندان انجام نمیگیرد.
روز ۴ اسفندماه نیروی انتظامی این شهرستان بدون مجوز قضایی به دفتر خدمات ارتباطی این شهر یورش بردند. پس از بر هم زدن محیط کار تعدادی از کارکنان این دفتر خدماتی را بازداشت نمودهاند.
کارگران و اصناف
نیروهای یگان ویژە بە کارگران شرکت تهران جنوب در استان کرماشان کە در اعتراض به پرداخت نشدن مطالباتشان دست به تجمع اعتراضی زدن حملە کردە و از تجمع کارگران جلوگیری کردند.
کارفرمای کارخانه سیمان مسجدسلیمان پس از سیودو روز از اعتراض صنفی ٤٧٠ نفر از كارگران به دلیل پرداخت نشدن چهار ماه از مطالبات معوقهشان، آنها را تهدید به اخراج کرده است.
مورخ ۱۹ بهمنماه سال ۱۳۹۵ جمعی از مردم رنجدیده کرماشان با شعارهای (مردم از بیکاری و گرسنگی دارند میمیرند)، (بیکاری در کرماشان بیداد میکند)، (واحدهای تولیدی و صنعتی تعطیل است) و جملاتی با این مفهوم، خطاب به استاندار انتصابی کرماشان و رئیس بانک مرکزی ایران صدای خود را به این دو مسئول دولتی رسانند.
روز چهارشنبه ۲۰ بهمنماه سال جاری یک کارگر کورد کارخانه بازیافت شهرداری بانه، به نام «س.ق» ۲۵ ساله هنگام نظافت یکی از دستگاههای این کارخانه دستش بین «غلتک نوار نقاله» گیرکرده و قسمتی از دستش قطع شد.
مورخ ۱۹ بهمن ماە سال ۱۳۹۵ خورشیدی، بە سبب به تعویق افتادن حقوق چهارماهه کارگران شهرداری بجنورد، تعدادی از کارگران جلوی درب ساختمان شهرداری این شهر به دلیل پرداخت نشدن دستمزدهای معوقهشان اقدام به تجمع اعتراضی نمودند.
مطالبات مزدی کارگران مجتمع کشت و صنعت مهاباد، علیرغم سپری شدن بیش از دو ماه از آغاز اعتراضات صنفی آنها پرداختنشده است.
روز ٢٢ بهمن کارگران پالایشگاە کرماشان با در دست داشتن شعارنوشتههایی کە پالایشگاە کرماشان شناسنامە کرماشان است بە سیاستهای جمهوری اسلامی ایران اعتراض کردند.
کشت و صنعت بروجرد ۳۵ تن از کارگران این شرکت را اخراج کرد. شر کت کشت و صنعت بروجرد اعلام کرد کە این واحد تولیدی طی سالها فعالیت خود را با ۹۰ نیرو ادامه داده است اما اکنون با توجه به مشکلات مالی پیشآمده تعداد نیروهای آن به حدود ۵۴ نفر کاهش پیداکرده است.
گروهى از كارگران و بازنشسته كارخانه پارسيلون روز يكشنبه اول اسفندماه در مقابل استاندارى لرستان دست به تجمع زدند. تجمع اعتراضى كارگران اين كارخانه به دليل وضعيت نامعلوم شغلى و بلاتكليفى در دريافت مطالبات معوقه برگزارشده است، كارگران اين كارخانه در ١٤ ماه گذشته حقوق نگرفتهاند علاوه بر آن حدود ٢٦ ماه از معوقهها مزدى سالهای گذشته آنها هنوز پرداختنشده است همچنين دفترچه درمانى كارگران هم از چندين ماه پيش تمديد نمیشود.
روز جمعه ششم اسفندماه سال جاری یک کارگر کورد اهل روستای آدینان در شهر سقز، در محل کارش از ارتفاع سقوط نموده و جانش را از دست میدهد. گفتهشده است؛ این کارگر کورد ۳۴ ساله، متأهل و دارای دو فرزند خردسال است.
روز ششم اسفندماه سال جاری یک کارگر سیم بان اداره برق گیلان غرب برای کنترل برق در محله آزادگان این شهر بالای تیر برق رفته بود که براثر برقگرفتگی شدید به بیمارستان کرماشان منتقل شد.
کولبر و مین
تنها ١٠ نفر از ٤٠٠٠ كولبر رسمى تمرچین بيمه هستند.
سەشنبە ۱۲ بهمن ماە سال جاری یک کولبر کورد به نام پیمان کرمی ۲۴ سالە در شهرستان ثلاث باوەجانی با شلیک مستقیم گلولە نیروهای انتظامی بهشدت زخمی شد.
۱۳ بهمنماه سال ۱۳۹۵ خورشیدی یک جوان کولبر کورد به نام عثمان حسینی اهل روستای دول بخش آلان سردشت ساعاتی پیش هدف مستقیم گلوله نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی قرار میگیرد و از ناحیه سر زخمی شده و روانە بیمارستان سردشت میشود.
خضر عسگر زاده کولبر کورد به سبب مصاحبه با رسانهها به اداره اطلاعات پیرانشار احضار و تهدید شد.
آكام (محمد) حمزەزاده کولبر ۲۱ سالەاي كه گرفتار بهمن شد و جان باخت.
١٨ بهمنماه ١٣٩٥ فردى در استان ايلام براثر انفجار مين پايش را از دست داد.
جواد سعادتى اهل شهرستان دهلران و ساكن روستاى «بيشه»، با يك گروه متخصص مینیابی سرگرم پاکسازی ميدان مين منطقه «ميمك» واقع در استان ايلام بود. نامبرده براثر برخورد با مين يكی از پاهايش بهسختی دچار جراحت شد. سرماى شديد موجب سرمازدگی يك جوان كولبر شد. یک جوان ٣٠ ساله در کوهستانهای اطراف شهـر بانه گرفتار شد و در اثر وجود سرما و سوز مهـلك، دچار سرمازدگی گرديد.
۲۴ بهمن ماە براثر انفجار یک قبضە مین بە جا ماندە از دوران جنگ یک شهروند کورد مجروح میشود. نعمت نازپروردە یکی از دامداران این منطقه در هنگام چرای دام و احشام خویش با مین برخورد کرده و بهشدت زخمی شد.
روز ٢٣ بهمنماه ١٣٩٥ شمسي يك كولبر از ارتفاعات «ئالان» سردشت از پرتگاه سقوط كرده و بهسختی مجروح شد. این کولبر کورد به نام خالد قهرمانی روز ۲۵ بهمنماه سال جاری اهل نقده در شرق کوردستان در بیمارستان خمینی ارومیه جان باخت.
۳ کولبر کورد در شهرستان سلماس هدف مستقیم گلولە نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی قرار گرفتند. بنا بە گفتە منابع محلی داریوش پاشای، خسرو کاظمی اهل روستای خورخورە از توابع سلماس کشتە شدند. در این راستا آزاد دیرکی اهل دیرک بە شدت زخمی شدە است.
مورخ ۲۵ بهمنماه کولبر کورد (س ٫ رسولی) اهل آغلانی شهرستان سردشت انگشتان پایش را از دست داد.
مورخ ۳۰ بهمن ماە سال جاری یک انفجار مهیب در یک قطعه زمین کشاورزی در شهر ایوان از توابع ایلام رخ داد. در این انفجار جان یک شهروند کشاورز کورد را گرفت و یک نفر دیگر بهشدت زخمی شده است.
یک نوجوان ۱۳ ساله از اهالی دشت عباس در منطقه فکه با یک قبضه مین برخورد نموده و بهشدت زخمی شد.
در شهر ایوان براثر انفجار مین یک شهروند بهشدت زخمی و شهروندی دیگر جانش را از دست داد.
در شهر قصر شیرین در استان کرماشان در حوالی پاسگاه برج احمدی یک قبضه مین بجا مانده از جنگ ایران و عراق منفجر شد و باعث موج گرفتگی یک شهروند دیگر گردید.
دوم اسفندماە سال جاری نیروهای انتظامی و گشت مبارزە با کالای قاچاق در شهر جوانرود اموال کاسبکاران بازارچە مرزی را ضبط و مصادره نمود.
خالد احمديان فرزند حسن اهل روستاى ديگورجى از توابع شهر شنو در شرق كوردستان روز چهارشنبه ٤ اسفند ١٣٩٥ شمسي در منطقه مرزى «زيوكه» و «لاجان» از توابع پيرانشهر هدف شليك مستقيم نيروهاى انتظامى قرارگرفته است، كه بهسختی مصدوم و هر دو چشم خود را ازدستداده است.
٥ اسفندماه ١٣٩٥ شمسي فردى به اسم مرتضى نادى دبير بازنشسته آموزشوپرورش ايلام كه براى سركشي زمینهایش در منطقه نى خزر اطراف صالحآباد مهران در استان ايلام رفته بود براثر انفجار مين جان خود را از دست داد.
پس از تيراندازى نيروهاى انتظامى جمهورى اسلامى ايران در منطقه مرزى «به رده پان» سردشت شرق كوردستان كه منجر به كشتن يك كولبر و اعتراض مردم منطقه شد. مردم خشمگين منطقه در برابر اين عمل ضد انسانى حكومت اسلامى ايران به پاسگاه هنگ مرزى حملهور شده و نيروى انتظامى در برابر هجوم و خشم مردم با تيراندازى به معترضين ٣ نفر را زخمى كردند.
روز هفتم اسفندماه ۱۳۹۵ شمسي در منطقهی شيخ صلهی ثلاث باباجانى يك كولبر كورد به نام صديق یار ویسی فرزند ميرزا با شليك مستقيم نيروهاى انتظامى زخمى گرديد.
در منطقهی شرهانی دهلران از توابع ایلام در نقطه صفر مرزی موجب کشته و زخمی شدن دو فرد گردید. براثر این انفجار احمد جلیزی ۳۲ ساله همان لحظهی انفجار جان سپرد؛ و قربانی دوم که برادرزاده جلیزی با مشخصات محمد جلیزی از ناحیه پا بهشدت مجروح گشت که محمد جلیزی باوجود وخامت جراحت بهسختی خود را به جادهای که تنها جهت استفاده نظامی احداث گردیده بود، رساند.
محیطزیست و بهداشت
پر کردن چاههای آب کشاورزان و انتقال آبهای بوکان بە استانهای مجاور ادامه دارد.
روز دوشنبه ۲۵ بهمن ۱۳۹۵ اهالی روستای گماره لنگ در بخش سرشیو شهرستان مریوان در رابطە با انتقال و دفن نامناسب زباله شهری مریوان در این منطقە در جلوی بخشداری اقدام به تجمع اعتراضی نمودند.
مشکل کمآبی شهرستان بدره از توابع استان ایلام به حالت بحرانی درآمدهاست و مشکلات فراوانی برای مردمان این منطقه مواجه کرده است.
موارد دیگرِ نقض حقوق بشر «خودکشی، زنان، کودکان و…»
جسد مردى به نام (ع، ع) ۳۵ ساله در حاشيه رودخانه سقز شرق كوردستان به حالت حلقآویز پیدا شد.
روز شنبە ۱۶ بهمن، شهروندان شینآباد در اعتراض به بیتوجهی مسئولان اداره راه میاندوآب، در جاده میاندوآب- بوکان تجمع کردند.
چهارشنبه بیستم بهمنماه سال ۱۳۹۵ خورشیدی یک شهروند کورد به نام کاوه ۳۵ ساله در مغازه تزئینات فروشیش در شهر سنه،
خود را به دار آویخته و جانش را از دست داد.
دبستان دخترانه صلوات آوا «صلوات آباد» از توابع شهر سنه توالت ندارد. این روستا دارای مدارس ابتدايى، راهنمايى و دبيرستان است. مدرسه ابتدايى پسرانه ٢ توالت دارد درحالیکه مدرسه ابتدايى دخترانه توالت ندارد و اين دختران هنگام نياز به خانههایشان میروند.
روند بهکارگیری کودکان در کارهایی همانند دستفروشی، تکدی گری، در شهرهای بزرگ شرق کوردستان روبه افزایش است.
گلزار محمودی ٢٧ ساله به دلیل مشکلات خانوادگی در شب جمعه ٢٢ بهمنماه با خوردن دارو اقدام بە خودکشی کردە و جانش را از دست داد.
۲۴ بهمن، جوانی مریوانی بانام آراس ۳۳ ساله متأهل و صاحب یک فرزند، فرزند یکی از خانوادەهای موسوم بە «بنیاد شهید» جمهوری اسلامی ایران با مراجعه به اداره بنیاد شهید ایران در مریوان شرق کوردستان در این اداره اقدام به خودسوزی نمود. شخص نامبرده به دلیل بیکاری و فقر مکرراً به بنیاد شهید مراجعه کرده و درخواست وام نموده است، اما مسئولین با درخواست وی موافقت ننمودەاند.
روز شنبه مورخ ۲۳ بهمنماه سال ۱۳۹۵ خورشیدی، پریا محمد شیخه به دلیل اختلافات خانوادگی اقدام به خودکشی نمود و جانش را از دست داد.
روز ۲۶ بهمنماه سال جاری جوانی ۲۹ ساله اهل شهرک رجایی شهرستان آودانان در استان ایلام اقدام به خودسوزی کرد. وی متأهل و دارای فرزند است و به سبب مشکلات معیشتی و فقر، خودسوزی کرده است.
سهشنبه مورخ ۲۶ بهمنماه سال جاری یک شهروند کورد به نام «ن.ن» پنجاهساله اهل روستای «دوریسان» از توابع شهر پاوه در شرق کوردستان خود را به رودخانه سیروان انداخت و جانش را از دست داد.
مورخ ۲۵ بهمنماه سالگرد کشته شدن صانع ژاله توسط نیروهای لباس شخصی جمهوری اسلامی ایران در قبرستان ملاقصود شهرستان پاوه بر هم زده شد.
مورخ ۲۶ بهمنماه سال جاری دانشجویان دانشکده نفت و پتروشیمی دانشگاه رازی کرماشان به وضعیت سرما اعتراض کردند.
روز پنجشنبه ۲۸ بهمنماه سال ۱۳۹۵ خورشیدی مأمورین نیروی انتظامی اسلامآباد غرب در امکان عمومی این شهر بەسوی وانت سواری تیراندازی کردند و دو نفر سرنشینان آن را زخمی نمودند و این تیراندازی موجب رعب و وحشت در میان شهروندان شد.
ناقص سازى جنسى دختران در روستاهای هورامان، كامیاران، روانسر و پاوه ادامە دارد.
مورخ یکم اسفندماه سال ۱۳۹۵ خورشیدی، در پی شلیک مستقیم و بدون اخطار نیروی انتظامی بهسوی یک خودروی سواری پارس به ظن داشتن کالای قاچاق موجب ایجاد رعب وحشت شهروندان شدند.
یکم اسفندماه سال ۱۳۹۵ خورشیدی، مردم اهالی روستای تفریحی – توریستی قوری قلا «قوری قلعه» در اعتراض به نبود جاده آسفالت در روستا و مشکلات زیرساختی آن دست به راهپیمایی اعتراضی و تجمع زدند.
دوم اسفندماه فرمانداری شهر مریوان مجوز برگزاری کارگاە فرهنگ و زبان و تأثیرات آن در آموزش را نداد.
در شهرستان سردشت از توابع شرق کوردستان زنی ۲۰ سالە بە دست همسرش سوزاندە میشود، در نتیجە شدت جراحات واردە این زن بیست سالە جان خود را از دست میدهد.
اعتراض وتجمع مردم روستای گماره لنگ مقابل فرمانداری مریوان پنج شنبه ۵ اسفند ماه سال جاری اهالی روستای گماره لنگ شهر مریوان در شرق کوردستان با حضور در جلو درب فرمانداری مریوان نسبت به طرح دپوی زبالهها در نزدیکی این روستا اقدام به تجمع اعتراضی نمودند.
روز جمعه ششم اسفندماه سال ۹۵، یك زن ۴۵ سالهی کورد، اهل روستای (کانی سپی) از توابع شهر اشنویه در شرق كوردستان به علت مشکلات اقتصادی و خانوادگی بدن خود را به آتش کشید و به زندگی خود خاتمه داد.
بیاحتیاطی يك پزشك باعث مرگ مادرى در مريوان شد. روز بعدازاین قصور پزشکی تجمعی اعتراضی توسط شهروندان مریوانی مقابل مطب پزشک خاطی انجام گرفت.
روز يكشنبه هشتم اسفندماه ۱۳۹۵ شمسي مأمورين شهردارى شهر سنه در شرق كوردستان همراه با نيروى انتظامى به فرماندهى سرهنگ ديانى اهل شهر قم (قم يكى از شهرهاى خارج از شرق كوردستان) با چندين دستگاه ماشين و سرباز به دستفروشان شهر سنه در ميدان اقبال و ميدان انقلاب حملهور شده و مانع کسبوکار شهروندان كورد شدند.
روز پنجشنبه ششم اسفندماه، جوان ۲۲ سالهی کورد و اهل روستای (قەڵاڕووتەڵە) از توابع دیواندره در استان سنه، به دلیل مشکلات خانوادگی، با دار زدن خود به زندگی خود پایان داد.
در پایان جمعیت حقوق بشر کوردستان از مردم شرق کوردستان میخواهد کە در احقاق حقوق خود کوشا وسعی نمایند هرگونە تبعیض و نابرابری را کە از جانب جمهوری اسلامی ایران به آن ها روا داشته میشود را بە گوش جهانیان برسانند.
جمعیت حقوق بشر كوردستان