آمار بازداشت شدگان شرق کوردستان به 114 تن رسید
:KMMK
براساس آخرین آمار مرکزی جمعیت حقوق بشر کوردستان، با دستگیری چهار تن دیگر از فعالان مدنی، محیط زیستی و دانشجو در شهرهای بوکان، سقز، سنه و مریوان آمار شهروندان دستگیر شده به 114 تن رسید.
نیروهای اطلاعاتی سپاه پاسداران و وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی ایران با بازداشتهای دسته جمعی این شهروندان آشکارا موجب نقض حقوق بشر شده اند, و مشخصا چه بر اساس قوانین داخلی ایران و چه بر مبنای قوانین جهانی دفاع از حقوق انسانها هیچ حقی برای بازداشت شدگان در نظر گرفته نشده است.
براساس ماده (169 آئین دادرسی کیفری) باید شخص یا اشخاص به شیوه مکتوب و با اجازه حکم قاضی دستگیر شوند ولی در جریان بازداشت هیچکدام از این 114 تن حکم و اجازهنامه دادگاه یا قاضی ارائه نشده است.
همچنین براساس مادههای 125، 124، 2 و 141 آییننامه دادرسی کیفری ایران، تفتیش شخص دستگیر شده باید با اجازه دادگاه و مرکز قضایی صورت گیرد. این ماده در مورد بازداشتشدگان در نظر گرفته نشده و نیروهای امنیتی به زور به منازل این اشخاص وارد شده و لوازم آنان را ضبط کردهاند.
براساس ماده 5 این آییننامه، به هنگام دستگیری، شخص دستگیر شده باید تفهیم اتهام شده و همزمان در مدت 24 ساعت باید پرونده قضایی باز شده و به مرکز قضایی ارائه داده شود. اما در مورد این شهروندان این مورد نیز اعمال نشده و دستگیری آنان بدون ارائه حکم قضایی و با توسل به زور و شکنجه بوده است.
با توجه به ماده 6 و 7 اعلامیه حقوق شهروندی ایران، شکنجه ممنوع است و شخص دستگیر شده نباید شکنجه و یا مورد بیاحترامی قرار گیرد. براساس آئیننامه زندانها در ایران، بازداشتی نباید در سلول انفرادی زندانی شود و این مورد نیز در مقابل این شهروندان اعمال نشده است. ماده 35 قانون اساسی ایران، مادههای 5 و 48 و 190 به کرات بر اینکه شخص دستگیر شده از حق داشتن وکیل برخوردار است و باید در همه جلسات بازجویی و دادگاه شرکت داشته باشد و این در حالی است که آنان از این حق محروم بودهاند.
براساس مادههای 49 و 50 آییننامه دادرسی و ماده 180 اداره زندانهای ایران۰، شخص دستگیر شده از حق ملاقات با خانواده برخوردار است و در مقابل خانواده نیز حق مطلع بودن از مکان و دلیل بازداشت فرزندشان را دارند. براساس ماده 38 قانون اساسی ایران و ماده 578 قانون مجازات اسلامی ایران، شکنجه زندانی ممنوع است و به منظور گرفتن اعتراف شخص دستگیر شده نباید شکنجه شود. این حق از لحظه دستگیری این اشخاص نقض شده و بازداشت شدگان مورد آزار و شکنجه و بیحرمتی قرار گرفتهاند. شایان ذکر است، دستگیر شدگان به هنگام بازداشت مورد شکنجه و بیحرمتی قرار گرفتهاند و هیچ گونه حکم قضایی به هنگام دستگیریشان ارائه نشده است.
با توجه به اطلاعات جمعیت حقوق بشر کوردستان، عدهای از دستگیرشدگان موفق به انجام تماس تلفنی کوتاهی فقط در حد چند ثانیه با بستگانشان شدهاند. عدهای از خانوادهها در گفتگو با جمعیت حقوق بشر کوردستان گمان شکنجه فرزندانشان را دارند. آنان اعلام کردهاند که فرزندانشان شکنجه شده و زجر میکشند و دلیل این را صدای گرفته و خسته فرزندانشان به هنگام تماس تلفنی اعلام کردهاند.
پیگیریها و مراجعههای صورت گرفته خانوادههای بازداشتشدگان به نهادهای امنیتی و اطلاعاتی برای آگاهی از مکان فرزندانشان بینتیجه بوده است. در تمامی مراحل بازداشت شدگان مجبور به صحبت با زبان فارسی شدهاند و اجازه صحبت با زبان مادری به آنان داده نشده است. با توجه به قانونهای تصویب شده بینالمللی، اعلامیه حقوق بشر، کنوانسیون ممنوعیت شکنجه و پیماننامه بینالمللی وابسته به حقوق سیاسی و اجتماعی شهروندان، بازداشت، بازجویی، شکنجه و نامشخص بودن مکان بازداشتشدگان تماما نقض آشکار حقوق بشر است.
جمعیت حقوق بشر کوردستان براساس اعلامیه حقوق بشر، قانونهای تصویب شده جهانی خواستار آزادی فوری دستگیرشدگان و جبران حقوق نقض شده آنان میباشد و از تمامی نهادهای حقوق بشری، منطقهای و کوردستانیهای فعال در حیطه حقوق بشر تقاضا دارد این اقدام را محکوم کرده و یکصدا خواهان آزادی بازداشتشدگان و جبران مافات برای آنان شوند.
با توجە بە تازهترین آمار جمعیت حقوق بشر کوردستان، اسامی دستگیرشدگان به ترتیب شهرها به شرح زیر است:
مهاباد
ایمان عبدی، حسن عبدی، سوران حسنزاده، سوران محمدی، امیر بایزیدی آذر، دریا طالبانی، شپول خضری، سالار رهوی، افشین مام احمدی، سیروان نوری، فرزاد سامانی، سوران عمرزادە، اسرین محمدی، سهیب بادروج، سوران محمدی، ارستو ملا رحیمی (آزاد)
بوکان
مصطفی ایلخانیزادە، عزیز ناصری، حسین گردشی، قادر رسول پور، محمدحاجی رسول پور، علی زلفی، حسین مهربانی، هیرش رسول پور، فواد محمدی پور، فریبا احمدی، روژین محمد پور، رضا محمد، فرهاد زندی، عطا رحمان زادە، سردار محمد پور، عظیمه ناصری، محدالدین شامە، حامد رسول پور، ایوب رسول پور، حسین رسول پور، ادریس حاجی رسول پور، صلاح حاجی رسول پور، سیروان محمد پور.
نغده
عبدالله حاج احمدی، پیمان حاج احمدی، گلاویژ عبدالهی، آسو محمدی، امید سلیمی، رحیم سلیمی، رحمان دریازی، دیاکو زردشتی، طالب ریحانی و رشید ریحانی، رحمان ابراهیمی.
پیرانشار
رسول لاوازە، کریم خلیفانی، حسامالدین خضری، پشتیوان نبی زرگتن، محدالدین شامە، محمد امین(شورش) احمدی، رحمان دریازی، سلام خلیفانی.
مریوان
زانیار معتمدی، سیروان کریم نژاد، کیوان مینویی، کارو علیداد، جبار پیروزی، سلمان ادوایی، شیرکو پاآهو، دانا صمدی، عادل پروازە (آزاد)، فرامرز محمدی و ویان.
سنە
آرام یوسفی، آرام مرادیان، کامیل نوری، شیروان امینی، امیر رضایی، عبدالله آسال و جمیل احمدیان، محمود محمودی، رویا جلالی.
کرماشان
نسرین یزدانی پور، نازنین اتابکی، ملیحه مرادی، سمیرا فرحناکی، الهام یزدانی پور.
سەولاوا/ هەورامان
سیامک منصور پور، فریدون ادوایی، اکرم ادوایی، فردین ادوایی.
ربط
بهمن یوسف زادە، فرهاد موسی پور و فریدون موسیپور.
سەقز
عطا رحمان زادە، کریم خلیفانی، افشین الهی، بابک بابایی.
ایلام
ایوب صالحورزی.
پاوە
سعید خالدی، عبدولکرم فرهادی، سعید سجادی و سعدی ولدبیگی.
شنو
آمار بازداشت شدگان شرق کوردستان به 114 تن رسید
سلیم شریفی، جمال قاسمی، شفیع شیخە، جمال نهالی، شورش برهم، جبرئیل شعبانی، لقمان طاهری، غفور اسپندار، فیصل علی آبادی، واحد شیخ محمدی، فردین بایزیدی، رسول قزلباش، عزیز قادر تاج، آوات محمدپور، حسین محمدپور.
باید خاطر نشان کرد که، با توجه به آمار دستگیر شدگان در ماه اول سال 2021 میلادی، 21 تن دیگر نیز که پیشتر به اتهام فعال سیاسی و مدنی بازداشت شده بودند به زندان محکوم شدەاند.
جمعیت حقوق بشر کوردستان