گزارش ماهیانه وضعیت حقوق بشر در ماه می ٢٠١٩KMMK:
این گزارش وضعیت حقوق بشر در
ماه می سال ۲۰۱۹ به کوشش جمعیت
حقوق بشر کوردستان با استناد به گزارش‌های متعدد این سازمان حقوق بشری گردآوری‌شده
است. شایان‌ذکر است این گزارش به دلیل عدم اجازه حکومت ایران به سازمان‌ها و گروه‌های
حقوق بشری گزارش کاملی نیست و تنها بخشی از نقض سامانمند حقوق بشر در شرق کوردستان
را به تصویر می‌کشد. حکومت جمهوری اسلامی ایران با بازداشت شهروندان کورد توسط
نیروهای امنیتی و انتظامی با نقض حقوق مدنی و سیاسی، نقض آزادی عقیده و بیان، نقض
حق حیات و امنیت شخصی، تبعیض‌های حکومتی، هتک حرمت شهروندان و همچنین شکنجه
زندانیان سیاسی و نادیده گرفتن حقوق بنیادین زندانیان سیاسی، ماه موردبررسی را به
پایان رساند
.
اعدام
در این ماە ٤ نفر از شهروندان شرق کوردستان بە اتهام قتل عمد اعدام شدە اند، اسامی انها بە شرح زیر است
.
| اتهام | زندان | تاریخ | اسم |
| قتل | کرماشان | 02.5.2019 | شایان ابراهیمی |
| قتل | مراغە | 05.5.2019 | شاهین سمدی |
| قتل | کرماشان | 09.5.2019 | نورالله زنگنه وندی |
| قتل | زنجان | 31.5.2019 | سید صمد عنایتی |
بازداشت و زندانی
در ماه آپریل ٢١ نفر بازداشتی وجود داشته است که این تعدادغیر
از افرادیست که درماه های پیشین بازداشت یا زندانی شده بودند. در بین افرادزندانی
فعالین سیاسی، مدنی، و دوست داران محیط زیست وجود دارند که به اتهامات غیر واقعی و
واهی بازداشت ویازندانی شده اند.
| زمان بازداشت | مکان بازداشت | نام |
| 1.5.2019 | سنه | اسحاق روحی |
| 5.5.2019 | مهاباد | کمال سالحی |
| 8.5.2019 | مهاباد | یاسر ئمینی |
| سنه | محسن حسین پناهی | |
| 16.5.2019 | مریوان | دیمن فتحی |
| 16.5.2019 | مریوان | سمیه روزبه |
| 16.5.2019 | مریوان | مژده مردوخی |
| 16.5.2019 | مریوان | هیمن کانی سانانی |
| 16.5.2019 | مریوان | کویار خویشکار |
| 16.5.2019 | مریوان | حمید قبادی |
| 16.5.2019 | مریوان | محمد دانش |
| 23.5.2019 | ارمیە | نعمت سمدی |
| 24.5.2019 | سنه | ایدریس منبری |
| 24.5.2019 | سنه | زارا محمدی |
| 24.5.2019 | سنه | ریبوار منبری |
| 24.5.2019 | روستای ژیوار | محمد رشید اداک |
| 24.5.2019 | روستای ژیوار | نازار اداک |
| 14.5.2019 | سنه | پوریا احمدی |
| 26.5.2019 | روستای گاوه ره | داود احمدی |
| 26.5.2019 | روستای گاوه ره | صالح ساعدی |
| 26.5.2019 | روستای گاوه ره | حیدرساعدی |
کولبران
دراین ماه نیز تعدادی از کولبران شرق کوردستان توسط نیروهای
امنیتی جمهوری اسلامی ایران کشته و یا زخمی شده اند. دراین ماه١٣کولبر و ٣ کاسبکارکشته و ١٢ کولبر و ٣ کاسبکارزخمی شده اند.
زخمی
| علت | مکان | اسم |
| شلیک نیروهای نظامی ایران | نسود | ؟ |
| شلیک نیروهای نظامی ایران | نوسود | ؟ |
| شلیک نیروهای نظامی ایران | نوسود | ؟ |
| شلیک نیروهای نظامی ایران | سلماس | رزگین محمدی |
| شلیک نیروهای نظامی ایران | سەردشت | محیەدین رحيمى |
| مین | سورکێو | ؟ |
| مین | پیرانشار | ناصر حسینی پور |
| شلیک نیروهای نظامی ایران | پیرانشار | محسن حسینی پور |
| شلیک نیروهای نظامی ایران | نلاس | محمد صادق قادری |
| شلیک نیروهای نظامی ایران | پیرانشار | ابوبکر محمدی |
| شلیک نیروهای نظامی ایران | پیرانشار | ؟ |
| شلیک نیروهای نظامی ایران | پیرانشار | ؟ |
| شلیک نیروهای نظامی ایران | برادوست | سینا مام محمدی |
| شلیک نیروهای نظامی ایران | مسیر بوکان شایندژ | عتا رسول‌زاده |
| شلیک نیروهای نظامی ایران | ارتفاعات مرزی شهر شنو | مەلا نجمە‌دین اسپناک |
| شلیک نیروهای نظامی ایران | ارتفاعات مرزی شهر شنو | عبدولقادر جسوری |
| شلیک نیروهای نظامی ایران | مریوان | ناسر علولیان |
کوژراوەکان
| شلیک نیروهای نظامی ایران | نوسود | صادق عزیززادە |
| شلیک نیروهای نظامی ایران | بەردەسوور | فرزاد نووری |
| غرق شدن در رودخانە | بەردەسوور | برهان توربی |
| غرق شدن در رودخانە | نوسود | هادی موسا زادە |
| شلیک نیروهای نظامی ایران | پیرانشار | اسعد بورکە |
| مین | سورکێو | شاهو سپایی |
| غرق شدن در رودخانە | رودخانە گادر | ازاد زردشوانە |
| شلیک نیروهای نظامی ایران | مرز سووراو | رسول… |
| شلیک نیروهای نظامی ایران | چۆمان. پیرانشار | خالد سلیمی |
| شلیک نیروهای نظامی ایران | چۆمان. پیرانشار | اکام باردار |
| شلیک نیروهای نظامی ایران | چۆمان. پیرانشار | ؟ |
| شلیک نیروهای نظامی ایران | چۆمان. پیرانشار | ؟ |
| شلیک نیروهای نظامی ایران | چل اشان | رئوف خالید نژاد |
| شلیک نیروهای نظامی ایران | چل اشان | نعمت سعادت پور |
| شلیک نیروهای نظامی ایران | مسیر بوکان | كيوان رضازاده |
خودکشی و قتل
دراین ماه نیز آمار قتل و خودکشی بالا بود. درماه گذشته ١٣ نفر خودکشی کرده اند که٦ نفر از آنان زن و ٧ نفر دیگر مرد بودند، هچنین ٣ زن نیز کشتە شدەاند…
خودکشی
| مکان | سن | اسم |
| روستای گوگجلو | ٢٧ | افسانه دریایی |
| پاوه | ٢٢ | ش. قادری عثمان رستمی |
| سردشت | ٣١ | خانم ش.ر |
| سردشت | ١٩ | مهران رسولیان |
| مریوان | ١٨ | حسن محمودی |
| سنه | ١٦ | الهام مرادى |
| بوکان | ٣١ | زینت کرمی |
| مريوان | ١٨ | فرشاد خيرانديش |
| روستای گوگجلو | ؟ | خانم ف.ح |
| مریوان | ١٨ | مسعود رسول پور |
| سنه | ١٦ | آرش محبی |
| بکان | ٣١ | نوید |
| مريوان | ١٨ | پرشنگ صالحی |
کشتە شدە
| مکان | سن | اسم |
| ؟ | ٢٣ | شایستە |
| ؟ | ٢٢ | اسرا |
| مریوان | ٢٣ | نرمین وطن‌خواه |
مین
در این ماە دو نفر در اثر انفجار مین کشتە شدەاند
| مکان | علت | اسم |
| سورکێو | مین | شاهین سپایی |
| سورکێو | مین | کولبر ؟؟ |
باید اذعان داشت سوای مباحث فوق، دربسیاری موارد دیگر حکومت جمهوری اسلامی ایران موجبات نقض حقوق بشر را نسبت به ملت کورد در شرق کوردستان فراهم آورده است که به صورت رسمی آمار و ارقام آن در دست رس نمی باشد.در ماە گذاشتە تحصن ها و اعتصابات کارگری وصنفی ادامه داشته است. دستمزد تعداد زیادی از کارگران استغدام در مراکز دولتی و خصوصی پرداخت نشده است، حکومت جمهوری اسلامی ایران در تلاش است کە با استقرار نیروهای نظامی در شرق کوردستان زندگی مردم را بیشتر از پیش مختل نماید در همین راستا تعداد زیادی از نیروهای حشد شعبی از نیروهای نیابتی جمهوری اسلامی ایران در عراق را در شرق کوردستان مستقر کردە است.
در شمال کوردستان شمار زیادی از فعالین سیاسی مدنی، اعضای حزب دمکراتیک خلق ها ه د پ، روشنفکران، سیاسیون و …از سوی حکومت ترکیه بازداشت و روانه زندان ها شده اند، از سوی دیگر دولت ترکیه روزانه مناطقی از شمال کوردستان و خاک اقلیم جنوب کوردستان را نیز بمباران میکند، عتصاب غذای زندانیان سیاسی جهت محکوم نمودن انزوای تحمیل شدە بر عبداللە اوجالان بنابە درخواست او پایان یافت، حکومت ترکیە از انتقال اعتصاب کنندگان پیش از اتمام ان بە بیمارستان ممانعت کردە است.
در غرب کوردستان حکومت ترکیه از طریق گروه های تروریستی وابسته به خود دست به اعمال تروریستی و مین گذاری هایی زده است که طی آن تعداد زیادی افراد بیگناه غیر نظامی کشته و زخمی شده اند. در عفرین اشغالگری دولت ترکیه ادامه دارد و حکومت ترکیه در تلاش است دموگرافی غرب کوردستان را تغییر دهد، ترکیە تلاش دارد عفرین را از غرب کوردستان جدا کردە و ضمیمە جغرافیای سیاسی ترکیە کند.
در پایان جمعیت حقوق بشر کوردستان از مردم شرق
کوردستان می‌خواهد کە در احقاق حقوق خود کوشا وسعی نمایند هرگونه تبعیض و نابرابری
را کە از جانب جمهوری اسلامی ایران به آن‌ها روا داشته می‌شود را بە گوش جهانیان
برسانند.
جمعیت حقوق بشر كوردستان
