KMMK:
استان لورستان از نظر میزان بیسوادی بین ۶ استان در رده اول می باشد.
در این استان ٨۶ هزار نفر در رده سنه ۱۰ تا ۴۹ سال که هدف جامعه سوادآموزی می باشد بیسواد هستند که ٨ درصد از کل استان را شامل میشود، در صورتی که میانگین باسوادی کشوری در ایران برابر ۹۷٫۷ براورد شده است.
سمیه حیدری رئیس سواد آموزی دولت ایران در ایلام اعلام کرد: استان ایلام با آما ۹۴٫٥ درصد باسواد در رده سنی ۱۰ تا ۴۹ سال از میانگین کل ایران پایینتر است و در این میان شهرستان دهلران با میزان۳۲٫۹ درصدی ۴ درصد پایینتر از میزان کشوری می باشد.
در این باره استان کرماشان نیز درسال ۹۵ دارای ۷۰ هزار نفر بیسواد در رده سنی ۱۰تا ۴۹ سال بوده است که طبق گفته محمد رضا بسامی مدیر سوادآموزی حکومت درکرماشان؛ احتمالا امسال این میزان به ۵۴هزار نفر رسیده باشد.
در این منظر در استان سنه نیز ٨۲هزار و ۲۵۰ نفر درهمان رده سنی بیسواد هستند که طبق اعلام رمضان یوسفی معاون سواد آموزی حکومت ایران در سنه؛ استان سنه در بین استانهای ایران از نظر میزان بیسوادی با میزان ۱۸٫٥ درصد در رتبه اول قرار دارد و ۲۶۵ هزار و۱۰۴ نفر از شش سال به بالا در این استان وجود دارند.
در استان اورمیه نیز ۱۹۴ هزار نفر از جمعیت ۱۰ تا ۴۹ سال این استان بیسواد هستند که میزان باسوادی ۹۰٫۷ راتشکیل داده و به طرز قابل تاملی پایینتر از میانگین جغرافیای موجود در ایران می باشد.
طبق گفته معاون سوادآموزی دولت در اورمیه؛ شنو (اشنویه) و چالدران بیشترین درصد افراد بیسواد را در خود جای داده اند.
آمار فوق در شرق کودستان حکایت از سیاست تبعیض و به حاشیه راندن این بخش از کوردستان توسط دولت و حکومت ایران دارد. درحالی که در سالهای اخیر در جوامع بین المللی تعیین میزان سواد افراد با درصد شناخت آنها نسبت به یادگیری کامپیوتر و سخن با زبان مادری و یادیگیری یک زبان مجزا می باشد، در شرق کوردستان هنوز آمار قابل توجهی از مردم کورد درسایه سیاست جمهوری اسلامی ایران سواد خواندن و نوشتن ندارند.
جمعیت حقوق بشر کوردستان