kmmk:
استان کرماشان در شرق کوردستان با بیش از ۲ ملیون جمعیت کە در ۱٤ شهرستان و ۳۲ شهر و ۳۱ بخش و ٨٦ دهستان و ۳۱٦۳ روستا (٥٤۱ روستا خالی از سکنە و ویران شدە ) و ۲٦۲۲ روستا در این استان پخش و زندگی میکنند .
رودخانەهایی کە در این استان جریان دارند و یا از کوههای این استانهای سرچشمە میگیرند عبارتند از :
آشوران ، الوند ، دینور ، سیروان ، قرسو ، چم بشیر ، زمکان ، گاماسیاب ، لیلە ، مرگ ، رازاور ، خرم ، راوند ، هواسان ، گاورود و رودخانەهای زیادی کە کوچک و فصلی هستند بە نوعی کە سد عظیم کرخە در خوزستان از کرماشان سرچشمە میگیرد .
۱٨ سد در زیر ساخت و یا در پروژەهای تحقیقی و هستند هرچند ۹ سد بزرگ در حال بهربرداری کامل هستند و پر آب .
بطوری کە در ۱۰ اردیبهشت ۹۷ خورشیدی یکی از مسئولین آب و فاضلاب استان اذعان کرد کە آب سدهای تنگ حمام ، آزادی ، سلیمانشاە و زاگروس بەعلت آبگیری مناسب سرریز کردە است !
سدهایی کە در زیر کاوش و تحیقیق و یا بهربرداری جزئی هستند کە آبهای آنها بە دگر استانهای مرکزی ایران بەتاراج بردە میشود ، برای نمونە آب سد کرخە در خوزستان از کرماشان سرچشمە میگیرد و جالب اینکە آبهای خوزستان هم بە اصفهان و استانهای مرکزی منتقل شدەاند . این سدها عبارتند از :
پاوە ، دینور ، جوانرود ، راوند ، کاشنبە ، حلوان ، گروس ، کل کش ، سیاخور ، مرصاد ، گرشاگدارپیر ، هرسین ، سراب نیسان ، ویژنان ، باسکلە ، کندولە ، کیلانبر .
جالب اینکە باو وجود این همە رودخانە و سدهای عظیم معاون امور آب و فاضلاب روستایی در استان کرماشان در نشستی خبرداد کە در ماههای گرم سال باید برای ۳٥۰ روستا در کرماشان از طریق آبرسانی سیار و با تانکر آب شرب این روستاها را تامین کنیم هرچند پنهان نداشت کە در حال حاضر هم قریب بە ۱۳۹ روستا فاقد لولەکشی و با باتانکر آب مایحتاج آنها تامین میشود !
قابل ذکر است در جایی دگر آماری ارائە شد حاکی از انکە فقط ۲۰ ٪ آبهای کرماشان در این استان مصرف میشود و بقیە بە خارج از استان انتقال دادە شدەاند. (هرچند بە بهانە امنیتی بودن در ایران هیچ آمار دقیق و آزادی ارائە نمیشود !)
گمانەزنیها بر آنست کە بخشی از آبهای کرماشان برای مصارف نظامی استفادە میشوند و زلزلە مهیب و پر از ابهام ازگلە در سال گذشتە در کرماشان در حال حاضر هم در هالەای از ابهام و گمان است کە در نتیجەی آزمایشهای نظامی و نامتعارف و مخفیانە بودە کە مسبب بی خانمان شدن هزاران نفر و قربانی و آوارە شدنهای فراوان کە تا کنون در چادرها اسکان دادە و زندگی پر از مشقت و پرمحنتی را سپری میکنند .
جمعیت حقوق بشر کوردستان
