ک.م.م.ک:
ابتدا ضمن تبریک روز جهانی زن به زنان سراسر دنیا، زنان کوردستان و به خصوص زنان زندانی و دربند، میخواهیم با هم نگاهی بر مقاومت زنان در ایران و روژهلات کردستان بیندازیم.
جمهوری اسلامی از همان ابتدا با یک نگاه و عمل زن ستیز به میدان آمد و از همان سال ۵۷ پس از سخنان خمینی مبنی بر حجاب اجباری در ادارات به گروهی از زنان به خیابان ها آمدند و شعار “برابری،برادری ،نه چادر و نه روسری سر دادند که توسط نیروهای تندرو انقلابی سرکوب شدند. همزمان با حجاب اجباری بسیاری از زنان را از کارکردن محروم شدند زیرا بسیاری حاضر به پذیرش این قانون نبودند، در بهار ۵۸ حق قضاوت از زنان سلب شد و زنان حقوق خوان و حقوقدان را سرگردان کرد. پس ازهمین تغیرات در قانون مدنی و تصویب لایحه حجاب برگرفته از دین ومذهب اولین زن به نام آزاده ایرانی سنگسار شد.
در اواخر دهه پنجاه و شصت بسیاری از مبارزان زن ،فعالان سیاسی ،اجتماعی و مدنی سرکوب، زندانی و اعدام و تیر باران شدند. بطوریکه آمارها حاکی از اعدام ۹۵ زن فقط در کوردستان میباشد.
دهه هفتاد به دلیل سرکوب و مقابله با جنبش ها، فعالیت زنان بصورت چشمگیری کم رنگ شد.
دهه هشتاد و نود آغازشکل گیری جریان مدنی و اجتماعی فراگیر در مسیرمبارزه برای احقاق حقوق اجتماعی، مدنی، و حقوقی زنان است. زنان در این دو دهه هم مانند گذشته در مقابل دیدگاه زن ستیزانه، قانونی که زنانگی را در تن و بدن زن خلاصه میکرد ایستادند و باز هم تجمع انان در ۱۷ اسفند ۱۳۹۶ مقابل وزارت تعاون در تهران با خشونت شدید پلیس خاتمه یافت. در این دو دهه زنان با راه اندازی “کمپین یک میلیون امضا” در سال ۱۳۸۵ در حمایت از رفع تبعیض جنسیتی علیه زنان ” کمپین حذف حکم سنگسار ۱۳۸۵” “کارزار منع خشونت علیه زنان ۹۵_۹۶” “چهارشنبه های سفید ۱۳۹۶ ” دختران خیابان انقلاب” “کارزار افشا گری تعرض و تجاوز” و…..تلاش کرده اند نگاه جنسیتی به زنان، تعیین شیوه حضور در اجتماع را تغییر دهند و خواستاری عدالت و برابری در جامعه بوده اند.
دهه ۱۴۰۰
دهه ۱۴۰۰ نقطه عطف مبارزات و مقاومت زنان است. با پیشاهنگی زنان بخصوص زنان کورد ابر جنبشی پس از قتل ژینای کورد در سال ۱۴۰۱ شکل گرفت که در نوع خودش بی نظیر بود. مبارزه جسورانه زنان علیه ستم، انقیاد، سلطه و استثمار، علیه رژیم مرد سالار و آپارتاید جنسیتی است که در خیزش زن، زندگی ،آزادی به نقطه کمال خود نزدیک شد و تحسین و حمایت مردم آزاد و مترقی در بسیاری از نقاط جهان را برانگیخت.
پس از جنبش ژینا، زنان مبارزه را از خیابان و میادین به سنگر زندانها نیز بردند. زنان بسیاری که بعضی نام آشناتر و بعضی گمنام مانده اند کسانی مانند زینب جلالیان، نرگس محمدی، سپیده قلیان ، فاطمه سپهری ،ناهید تقوی،سکینه پروانه ،شریفه محمدی، وریشه مرادی ،پخشان عزیزی ، و صدها مورد دیگر که متاسفانه گاهی بدلیل حساسیت خانواده ها در فاش نشدن اسم دختر، مادر یا عروس شان به عنوان زندانی باعث شده امار دقیقی از زنان زندانی نداشته باشیم(.به گفته رییس سازمان زندانها ۳ درصد از تعداد کل زندانیان ایران زنان هستند) چیزی که میدانیم امار ۵۸۰نفری زندانیان زن که در فقط در جریان خیزش ژینا دستگیر شده اند که تعدادی با وثیقه های سنگین بطور موقت آزاد شدند که ۶۱ نفر از انان در بند ۲۰۹ زندان اوین میباشد.
وضعیت زنان زندانی
رژیم جلاد که از زنانگی زنان بعنوان شکنجه بر علیه شان استفاده می کند شرایط اسفناکی در زندانها به وجود آورده است. زنان زندانی از انواع مشکلات حقوقی و دادرسی شامل نگه داشتن بلند مدت در حالت بلاتکلیفی، گرفتن اعتراف اجباری و تهدید، انتقال به زندان شهرهای دور که بطور خودکار موجب محرومیت خانواده ها و شخص زندانی به دلیل زیادی مسافت میشود مانند انتقال زینب جلالیان به زندان یزد که ایشان طی ۱۷ سال زندان دچار انواع مشکلات سلامتی مانند مشکلات چشمی، کلیوی وریوی، دهان و دندان شدند. عدمتفکیک زندانیان سیاسی از بقیه زندانیان سلولهای نمور و انفرادی ،عدم دسترسی به خدمات درمانی و پزشکی، نبود امکانات بهداشتی مانند نوار بهداشتی و وسایل کمک درمانی در دوران پریود ،شکنجه های روحی و روانی مانند انتقال به بیمارستان های روانی، محروم کردن از تلفن و حق ملاقات ، خشونت علیه مادرانی که گاهی همراه کودک خود در زندان هستند. تحقیر و تعرض جنسی که اقدامی هدفمند برای شکستن به قول خودشان مقاومت زنان
خانم نرگس محمدی در کتاب “شکنجه سفید” ،سپیده قلیان در کتاب” تیلاپیا خون هورالعظیم را هورت می کشد و زینب جلالیان در پیامهایی که گاهی منتشر میکند و دهها روایت و راوی دیگر حاکی از رفتار غیر انسانی با زنان زندانی بخصوص زندانیان سیاسی هستند. اما هیچ کدام از این رفتارها باعث نشده این زنان ازاده ذره ایی از موضع خود کوتاه بیان و از دل رژیم با تنها دارایی خود که جانشان است پای هدفشان مانده اند و با پیامها و بیا نهایی که منتشر میکنند با اعمالی مانند اعتراضات و اعتصاب خطر را به جان میخرند و نشان میدهند فقط جسم شان در زندان و اسارت است و روح رها و آزادی دارند و با همین روحیه پولادین باعث خشم و وحشت رژیم شده اند در کنار مبارزان هستند.
حقوق زنان در اسناد بین الملل
حقوق زنان از همان ابتدای تصویب منشور ملل متحد و اعلامیه جهانی حقوق بشر، میثاقین ،کنوانسیون محو کلیه ی اشکال تبعیض علیه زنان مورد توجه قرار گرفت و در تمام این موارد تمرکز و توجه به موضوع زنان، رفع تبعیض علیه آنها و ایجاد تساوی جنسیتی بوده است هر چند در دنیای سرمایه داری و مردسالار در هیچ جای دنیا این حق بصورت کامل اجرا تاکنون اجرا نشده است.
واکنش مجامع بین الملل به سرکوب زنان در ایران بخصوص بعد از خیزش ۱۴۰۱
بزرگترین واکنش ها شاید بتوان به اخراج ایران از کمیسیون مقام زن سازمان ملل اشاره کرد.
سازمان عفو بین الملل در گزارشی ۹صفحه ایی سرکوب زنان در ایران را محکوم کرده است.
پارلمان اروپا در اکتبر۲۰۲۲ با تصویب قطعنامه ایی از زنان جوان ایرانی علیرغم مشکلات و پیامدهای شخصی که با آن مواجه هستند اعتراضات را رهبری و در آن شرکت می کنند.
سازمان عفو بین الملل در ۱۷ اسفند ۱۴۰۲با انتشار گزارشی شامل شهادت ۴۶ نفر افزایش سرکوب زنان را مجددا محکوم کرد.
در سطح بین الملل کشورها وملت ها صدای زنان ایران، زنان کورد در روژهلات و روژآوا و باکور را شنیده اند و بخاطرشجاعت و استواری شان تحسین شده و تبدیل به نمونه و الگویی برای زنان آزاده و آزادی خواه در همه جای دنیا شده اند.
خواسته های زنان
درحالی که فضای جامعه در همه ابعاد مرد سالار بوده و سالهاست زنان درگیر تبعیض جنسیتی هستند حتی در جوامع مدرن نیز از این قاعده مستثنی نبوده اند. زنان در ایران از اعدام و شکنجه ،تیر باران شدن، زندانی شدن، اسید پاشی و مسمومیت های برنامه ریزی شده،کشته شدن به عنوان قتل ناموسی به دست خانواده ،کودک همسری ،نابرابری حقوق و ستمزد ،نابرابری حتی دیه و سهم الارث، نداشتن حق حضانت، نداشتن فرصت برابر برای اشتغال و استخدام، نداشتن اجازه سفر بدون اجازه پدر یا همسر و دهها مورد دیگر بخشی از ستم جمهوری اسلامی در حق زنان است. و زنان کورد، زنان ایرانی و زنان جهان فقط خواستار عدالت و برابری و به رسمیت شناختن حقوق انسانی خود هستند.
امیدوارم روز ۸ مارس یک بهانه ایی باشد برای اعلام همبستگی مجدد با خواسته ها و مشکلات زنان و فرصتی برای بازنگری و تعدیل کردن افکار و قوانین زن ستیزانه و نوید بخش رهایی کل جامعه از بند مناسبات استثمار گرانه نظامهای سرمایه داری و دینی و ایدیولوژیک باشد.
گلاویژ عمرزاده