گزارش ماهیانه وضعیت حقوق بشر در ماە آگوست ٢٠٢٠
KMMK:
گزارش وضعیت حقوق بشر در ماه آگوست سال ۲۰٢٠ به کوشش جمعیت حقوق بشر کوردستان با استناد به گزارش‌های متعدد رسیدە بە این سازمان حقوق بشری گردآوری شده است.
شایان ذکر است این گزارش به دلیل عدم اجازه حکومت ایران به سازمان‌ها و گروه‌های حقوق بشری گزارش کاملی نیست و تنها بخشی از نقض سامانمند حقوق بشر در شرق کوردستان را به تصویر می‌کشد.
حکومت جمهوری اسلامی ایران با بازداشت شهروندان کورد، نقض حقوق مدنی و سیاسی، نقض آزادی عقیده و بیان، نقض حق حیات و امنیت شخصی، تبعیض‌های حکومتی، هتک حرمت شهروندان و همچنین شکنجه زندانیان سیاسی و نادیده گرفتن حقوق بنیادین زندانیان سیاسی، ماه مورد بررسی را به پایان رساند.
اعدام
در ماە آگوست حداقل ٤ شهروند در زندان توسط حکوم ایران اعدام شدەاند. این اعدام شدگان بە اتهام قتل عمد حکم قصاص داشتە و احکام آنها اجرا شدە است.
| مکان اجرای حکم | علت | تاریخ اجرای حکم | شهر | سن | نام/ نام خانوادگی | ردیف |
| سنە | بە اتهام قتل | ٢٥ مرداد | سنە | ٤٣ | کیوان رضاقلی | ١ |
| سنە | بە اتهام قتل | ٢١ مرداد | سنە | ٣٩ | فایق احمدی | ٢ |
| اورمیە | بە اتهام قتل | ٢٧ مرداد | ٣٠ | ارسلان یاسینی | ٣ | |
| بروجرد | بە اتهام قتل | ٣٠ مرداد | ٣٣ | حسین مولودی | ٤ |
زندان و بازداشت
در این ماە ٤٤ شهروند شرق کوردستان توسط نیروهای امنیتی و اطلاعاتی حکومت ایران بازداشت شدە اند. بیشتر بازداشت شدگان بدون اتهام مشخص، بدون وجود حکم قضایی و با ضرب و شتم بازداشت شدەاند. قابل ذکر است کە یک زندانی در زندان جان خود را از دست دادە است.
| حکم | علت | تاریخ بازداشت | شهر | سن | نام | ردیف |
| دو سال زندان | فعال کارگری، اجتماع و تبانی | مرداد ٩٩ | مریوان | × | بختیار رحیمی | ١ |
| ١٢ مرداد | کامیران | ۳۳ | فرهاد عبدی | ٢ | ||
| ١٤ مرداد | روستای دیوزناو سەوڵاوا (سرواباد) | ۳۵ | معراج مرتضایی | ٣ | ||
| عضویت در احزاب کوردستانی | ۱۵ مرداد | پاوه | ۱۷ | پارسا رستمی | ٤ | |
| ۱۵ مرداد | داراب (داڵاهو) | ۲۰ | افشین سید مرادی | ٥ | ||
| ۱۵ مرداد | داراب (داڵاهو) | ۱۹ | یحیی سید مرادی | ٦ | ||
| ۱۵ مرداد | داراب (داڵاهو) | ١٨ | ارش دارابی | ٧ | ||
| همکاری با احزاب کورد | ۱۹ مرداد | اورمیه | ۴۰ | حمید عبدی | ٨ | |
| ١٥سال زندان تعزیری | اخلال در نظم عمومی | ۱۹ مرداد | مریوان | × | وریا دل‌انگیز | ٩ |
| فعال محیط زیست | ۲۰ مرداد | سنه | مادح فتحی | ١٠ | ||
| اقدام علیه امنیت ملی | مرداد ١٣ | کامیران | × | فرزاد حسینی | ١١ | |
| فعال محیط زیست | ۱۵ مرداد | کامیران | فریاد عبدی | ١٢ | ||
| ۲۱ مرداد | ئاڵی‌کەند ــ بوکان | فواد محمد‌پور | ١٣ | |||
| ماموستای آیینی | ۲۰ مرداد | حاجی‌ئاوا ــ بوکان | ۳۵ | فایق شریعت‌پنا | ١٤ | |
| ۲۲ مرداد | سقز | رحمان رحیم‌پور | ١٥ | |||
| ٤ماه زندان تعزیری | ۲۲ مرداد | سقز | نادر مجیدیان | ١٦ | ||
| ۱۴ مرداد | گوندی (پووشاوێ) شنۆ | ۲۲ | یونس خضری | ١٧ | ||
| همکاری با احزاب کورد | ۱۵ مرداد | سقز | هێمن کریمی | ١٨ | ||
| همکاری با احزاب کورد | ۱۵ مرداد | سقز | هیوا امینی | ١٩ | ||
| همکاری با احزاب کورد | ۱۵ مرداد | سقز | ارمیا رنجبر | ٢٠ | ||
| همکاری با احزاب کورد | ۱۵ مرداد | سقز | وریا امینی | ٢١ | ||
| همکاری با احزاب کورد | ۱۵ مرداد | سقز | علی قادری | ٢٢ | ||
| ورزشکار | ۲۶ مرداد | بوکان | واحد ابراهیمیان | ٢٣ | ||
| فعال آیینی | ۲۳ مرداد | بوکان | اسماعیل علی پروری | ٢٤ | ||
| ۲۹ مرداد | سنە ( سەوڵاوا) | ۱۷ | هورام نادری | ٢٥ | ||
| ۲۹ مرداد | سنه (سەوڵاوا) | ۱۵ | آریا امینی | ٢٦ | ||
| فعال آیینی | ۳۰ مرداد | بوکان | آمانج حمزه لویی | ٢٧ | ||
| نو کیش مسیح | ۱ شهریور | سردشت | ۳۷ | شێرکۆ سیاوشی | ٢٨ | |
| ۱ شهریور | قروه | ۳۰ | عثمان طهماسبی | ٢٩ | ||
| همکاری با احزاب کورد | ۱ شهریور | میاندواو | سلیمان زند | ٣٠ | ||
| همکاری با احزاب کورد | ۱ شهریور | میاندواو | کامران توان | ٣١ | ||
| همکاری با احزاب کورد | ۱ شهریور | میاندواو | خالق برجسته | ٣٢ | ||
| امام جمعه روستای (ابراهیم آباد) | ۱ شهریور | میاندواو | عبدالکریم تارات | ٣٣ | ||
| شرکت در مراسم تشیع جنازه فعالان محیط زیست | ۳ شهریور | مریوان ـ (هێلیزئاوا) | فرزاد مرادی | ٣٤ | ||
| شرکت در مراسم تشیع جنازه فعالان محیط زیست | ۳ شهریور | مریوان ـ (هێلیزئاوا) | نوشیروان رضایی | ٣٥ | ||
| ۲ شهریور | بانه ـ (روستای شوی) | شریف امینی | ٣٦ | |||
| همکاری با احزاب کورد | ۵ شهریور | سردشت | قادر رحمانی | ٣٧ | ||
| همکاری با احزاب کورد | ۵ شهریور | سردشت | خسرو جهان‌آرا | ٣٨ | ||
| همکاری با احزاب کورد | ۵ شهریور | سردشت | سردار ملا | ٣٩ | ||
| همکاری با احزاب کورد | ۵ شهریور | سردشت | آکام حسن‌زاده | ٤٠ | ||
| ۵ شهریور | سنه | ۳۵ | خبات مفاخری | ٤١ | ||
| ۲۹ شهریور | بانه ـ (بندژاژ) | علی رشیدی | ٤٢ | |||
| ماموستای آیینی | ۲۹ مرداد | اورمیه ـ ( مەرگەوەڕ) یک سال قبل دستگیر شده | ۲۱ | حسن جنگخواه | ٤٣ | |
| ۱ شهریور | سردشت | ۳۷ | مهدی ابراهیم‌زاده | ٤٤ |
در این ماە تعدادی کولبر و کاسبکار نیز بازداشت شدەاند،
| علت | تاریخ بازداشت | شهر | سن | نام | |
| کاسبکار/ بدون داشتن فعالیت سیاسی | ١ مرداد | سردشت | خدر عزیزی | ١ | |
| کولبر/ در عین کولبری | ٢٥ مرداد | روستای باوان (مرگور اورمیە) | پرویز محمدی | ٢ | |
| کولبر/ در عین کولبری | ٢٦ مرداد | روستای باوان (مرگور اورمیە) | سامی محمدی | ٣ | |
| کولبر/ در عین کولبری | ٢٧ مرداد | روستای باوان (مرگور اورمیە) | جعفر محمدی | ٤ | |
| کاسبکار/ بدون داشتن فعالیت سیاسی | ١ شهریور | روستای نی ( مریوان) | ٣١ | صهیب کاوە | ٥ |
| کاسبکار/ بدون داشتن فعالیت سیاسی | ٢ شهریور | روستای نی ( مریوان) | ٣٠ | رێبوار ارژنگی | ٦ |
| کاسبکار/ بدون داشتن فعالیت سیاسی | ٣ شهریور | روستای نی ( مریوان) | ٢٥ | محمد ارژنگی | ٧ |
کولبران
دراین ماه نیز تعدادی از کولبران شرق کوردستان توسط نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی ایران کشته و یا زخمی شده اند. دراین ماه ٥ کولبر و کاسبکار کشته و ١٢ کولبر و کاسبکار زخمی شده اند.
کولبر و کاسبکار کشتە شدە
| بدست نیروهای | محل وقوع | تاریخ | شهر سکونت | سن | نام | ||
| شلیک مستقیم | ترکیە | یوکارجیلی ( نزدیک چالدران) | ١٥ مرداد | چالدران | ٤١ | ابراهیم باریکار | ١ |
| شلیک مستقیم | ایران | ٢٣ مرداد | روستای کریم آباد (بانە) | ٢٢ | هادی خوری | ٢ | |
| شلیک مستقیم | ایران | ٢٥ مرداد | کوران از توابع صومای برادوست اورمیە | ٣٧ | سراج احمادی | ٣ | |
| شلیک مستقیم | ایران | زنجان | ٢٦ مرداد | یولاگیلدی از توابع شوط در اورمیە | ٣٥ | باران باشام | ٤ |
| شلیک مستقیم | ایران | زنجان | ٢٧ مرداد | یولاگیلدی از توابع شوط در اورمیە | ٤٠ | علی اشرفیان | ٥ |
کولبر و کاسبکار زخمی
| محل | علت | تاریخ وقوع | شهر | سن | نام | |||
| ضرب و شتم | کولبری | ١٧ مرداد | دوریسان (پاوە) | ١٦ | متین حسینی | 1 | ||
| شلیک مستقیم | کولبری | مریوان | ١٧ | ارمین احمدی | 2 | |||
| شلیک مستقیم | کوران | کولبری | ٢٥ مرداد | کوران | امرار کنعانی | 3 | ||
| شلیک مستقیم | کوران | کولبری | ٢٦ مرداد | کوران | ٣٣ | مخمور احمدی | 4 | |
| شلیک مستقیم | نوسود | کولبری | ٢٨ مرداد | روستای قالیچە (ثلاث باواجانی) | سعدی میرزایی | 5 | ||
| شلیک مستقیم | کولبری | ٢٥ مرداد | شکل اوا (اورمیە) | سلمان محمودیان | 6 | |||
| شلیک مستقیم | هەنگەژال | کولبری | ٢٩ مرداد | بانە | علی کیلە | ٧ | ||
| شلیک مستقیم | هەنگەژال | کولبری | ٢٩ مرداد | بانە | کامران پاوە | ٨ | ||
| شلیک مستقیم | هەنگەژال | کولبری | ٢٩ مرداد | بانە | یادگار شیخی | ٩ | ||
| شلیک مستقیم | هەنگەژال | کولبری | ٢٩ مرداد | بانە | ابراهیم زۆری | ١٠ | ||
| شلیک مستقیم | کولبری | ٢٨ مرداد | بانە | فخرالدین رستم پور | ١١ | |||
| شلیک مستقیم | نوار مرزی پاوە | کولبری | ٢٩ مرداد | پاوە | ارمان محمدی | ١٢ | ||
| شلیک مستقیم | ثلاث باوەجانی | کولبری | ١ شهریور | ثلاث باوەجانی | بهروز مرادی | ١٣ | ||
| شلیک مستقیم | نوسود | کولبری | ١ شهریور | نوسود | ٥٠ | جعفر رمضانی | ١٤ | |
| شلیک مستقیم | کولبری | ٢ شهریور | چالدران | تورج محمد پور میلان | ١٥ | |||
| شلیک مستقیم | کولبری | ٢ شهریور | پیرانشار | محمد سلیمی | ١٦ | |||
| شلیک مستقیم | کولبری | ٥ شهریور | روستای ناجی (مریوان) | ناجی | ١٧ | |||
| شلیک مستقیم | کولبری | ٥ شهریور | میانە (مریوان) | علی رنجبر | ١٨ | |||
| شلیک مستقیم | کولبری | ٥ شهریور | ثلاث باوەجانی | ٢٧ | قانع بهرامی | ١٩ |
خودکشی، خودسوزی و قتل
در این ماە 4 نفر خودکشی و خودسوزی کردە و یا بە قتل رسیدەاند.
| علت | تاریخ | شهر | سن | نام / نام خانوادگی | جنسیت | |
| رد درخواست پناهندگی | ٢ شهریور | اهل بوکان در سویسرا | مسعود قادری | مرد | ١ | |
| در هتلی در اورمیه اقدام به خودکشی کرده | 01.08.2020 | پیرانشهر | ٢١ | م .ا | زن | ٢ |
| خودکشی | 31.07.2020 | روانسر | ١٦ | ش.س | زن | ٣ |
| خودکشی | 82.020 | روستای سماقلو (سقز) | ١٩ | ؟ | 4 |
در پایان جمعیت حقوق بشر کوردستان از مردم شرق کوردستان می‌خواهد کە در احقاق حقوق خود کوشا باشند و سعی نمایند هرگونه تبعیض و نابرابری را کە از جانب جمهوری اسلامی ایران به آنها روا داشته می‌شود را بە گوش جهانیان برسانند.
جمعیت حقوق بشر کوردستان
