گزارش ماهیانه وضعیت حقوق بشر در ماە ژوئن ٢٠٢٠
KMMK:
گزارش وضعیت حقوق بشر در ماه ژوئن سال ۲۰٢٠ به کوشش جمعیت حقوق بشر کوردستان با استناد به گزارش‌های متعدد رسیدە بە این سازمان حقوق بشری گردآوری شده است.
شایان ذکر است این گزارش به دلیل عدم اجازه حکومت ایران به سازمان‌ها و گروه‌های حقوق بشری گزارش کاملی نیست و تنها بخشی از نقض سامانمند حقوق بشر در شرق کوردستان را به تصویر می‌کشد.
حکومت جمهوری اسلامی ایران با بازداشت شهروندان کورد، نقض حقوق مدنی و سیاسی، نقض آزادی عقیده و بیان، نقض حق حیات و امنیت شخصی، تبعیض‌های حکومتی، هتک حرمت شهروندان و همچنین شکنجه زندانیان سیاسی و نادیده گرفتن حقوق بنیادین زندانیان سیاسی، ماه مورد بررسی را به پایان رساند.
اعدام
در ماە ژوئن سە زندانی اعدام شدەاند. یک تن از اعدام شدگان با نا هدایت عبداللەپور بە اتهام سیاسی و عضویت در احزاب کوردستانی حکم اعدام داشت و توسط جمهوری اسلامی ایران تیرباران شد.
نفر دوم و سوم اعدام شدە بە اتهام قتل اعدام شدەاست.
| تعداد | مشخصات | سن | تاریخ اعدام | محل | اتهام |
| 1 | هدایت عبداللەپور | 26.06.2020 | شنو | تیرباران( اتهام سیاسی و عضویت در احزاب کوردستانی) | |
| 2 | رحیم یوسفی | 40 | 10.06.2020 | پیرانشهر | قصاص |
| 3 | محمد عزیز محمودی | ؟ | 30.06.2020 | سنه | قضاش |
محیط زیست
در این ماە سە تن از فعالان محیط زیست شرق کوردستان در شهر پاوە هنگام تلاش برای مهار آتش سوزی جنگلهای پاوە جان خود را از دست دادند.
مختار خندان، بلال امینی و یاسین کریمی سە فعال زیست محیطی هستند کە جان خود را از دست دادەاند. احتمال قتل عمد انها توسط نیروهای امنیتی حکومت ایران وجود دارد.
زندان و بازداشت
در این ماە ١٩ شهروند شرق کوردستان توسط نیروهای امنیتی و اطلاعاتی حکومت ایران بازداشت شدە اند. بیشتر بازداشت شدگان بدون اتهام مشخص، بدون وجود حکم قضایی و با ضرب و شتم بازداشت شدەاند. قابل ذکر است کە یک زندانی در زندان جان خود را از دست دادە است. همچنین یک دانشجو زیر شکنجە در بازداشتگاە حکومت ایران در شهر کرماشان بە قتل رسیدە است.
| تعداد | مشخصات | تاریخ | محل | علت |
| 1 | شهرام مصطفی پور | 01.06.2020 | اورمیە | نامشخص |
| 2 | عمر خاکزاد | 02.06.2020 | پیرانشهر | نامشخص |
| 3 | بابک دبیریان | 08.06.2020 | کرماشان | فعال مدنی |
| 4 | صهیب ساعدی | 08.06.2020 | سنه | فعال محیط زیست |
| 5 | خیرت پرواز | 12.06.2020 | مریوان | نامشخص |
| 6 | سید احمد صابری | 22.06.2020 | پیرانشهر | نامشخص |
| 7 | ابراعیم شوریانی | 22.06.2020 | بانه | نامشخص |
| 8 | علی عزیزیان | 22.06.2020 | بازارچه مرزی پرویز خان | کاسبکار |
| 9 | پیام عزیزیان | 22.06.2020 | بازارچه مرزی پرویز خان | کاسبکار |
| 10 | مرتضی امیر | 22.06.2020 | بازارچه مرزی پرویز خان | کاسبکار |
| 11 | مصطفی امیری | 22.06.2020 | بازارچه مرزی پرویز خان | کاسبکار |
| 12 | ارسلان ناتوش | 26.06.2020 | اورمیە | نامشخص |
| 13 | رضا صوفیوند | 27.06.2020 | شهرستان درود | نامشخص |
| 14 | افشین شیخ‌الاسلامی | 27.06.2020 | سنه | فعال مدنی |
| 15 | فرانک جمشیدی | 28.06.2020 | سنه | فعال محیط زیست |
| 16 | خالص پور محمود | 29.06.2020 | ماکو | به اتهام همکاری با احزاب کوردستانی |
| 17 | محمد | 29.06.2020 | ماکو | به اتهام همکاری با احزاب کوردستانی |
| 18 | سمد | 29.06.2020 | ماکو | به اتهام همکاری با احزاب کوردستانی |
| 19 | اردشیر بروک میلان | 29.06.2020 | ماکو | به اتهام همکاری با احزاب کوردستانی |
کولبران
دراین ماه نیز تعدادی از کولبران شرق کوردستان توسط نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی ایران کشته و یا زخمی شده اند. دراین ماه ٦ کولبر و کاسبکار کشته و ٢٣ کولبر و کاسبکار زخمی شده اند.
کولبر و کاسبکار کشتە شدە
| 1 | سجاد دلایی میلان | ؟ | 03.06.2020 | چالدران | با شلیک نیروهای مرزی جمهوری اسلامی |
| 2 | عمر مصلحتی | ؟ | 06.06.2020 | نوکان سردشت | با شلیک نیروهای مرزی جمهوری اسلامی |
| 3 | ارھان گورور | ؟ | 16.06.2020 | سلماس | شلیک نیروهای نظامی حکومت ترکیە |
| 4 | قاسم سربازی | ؟ | 25.06.2020 | مرز چالدران | با شلیک نیروهای مرزی جمهوری اسلامی |
| 5 | شاکر بروکی میلان | 26.06.2020 | مرز چالدران | با شلیک نیروهای مرزی جمهوری اسلامی | |
| 6 | سالم سلیمان نژاد | ؟ | 28.06.2020 | اورمیە | با شلیک نیروهای مرزی جمهوری اسلامی |
کولبر و کاسبکار زخمی
| تعداد | مشخصات | سن | تاریخ | محل | علت |
| 1 | علی معارفی | ؟ | 04.06.2020 | بانه | با شلیک نیروهای مرزی جمهوری اسلامی |
| 2 | عبدالرحمن شائقی | ؟ | 06.06.2020 | نوکان سردشت | با شلیک نیروهای مرزی جمهوری اسلامی |
| 3 | هیمن مظفری | ؟ | 06.06.2020 | هانه گرمله | با شلیک نیروهای مرزی جمهوری اسلامی |
| 4 | محمد رستمی | ؟ | 06.06.2020 | مرزی سقز | ضرب و شتم نیروهای نظامی |
| 5 | هاوبیر ابراهیمی | ؟ | 07.06.2020 | مرزی دیناران | با شلیک نیروهای مرزی جمهوری اسلامی |
| 6 | ارسلان عبداللهی | ؟ | 07.06.2020 | مرزی دیناران | با شلیک نیروهای مرزی جمهوری اسلامی |
| 7 | عثمان صالحی | ؟ | 07.06.2020 | مرزی دیناران | با شلیک نیروهای مرزی جمهوری اسلامی |
| 8 | ابراهیم رسولی | ؟ | 07.06.2020 | مرزی دیناران | با شلیک نیروهای مرزی جمهوری اسلامی |
| 9 | قابیل مرجانی راد | ؟ | 16.06.2020 | اورمیە | انفجار مین |
| 10 | سعید گورور | ؟ | 16.06.2020 | سلماس | شلیک نیروهای نظامی حکومت ترکیە |
| 11 | رسول حسن زاده | ؟ | 16.06.2020 | مرز دوله‌تو | با شلیک نیروهای مرزی جمهوری اسلامی |
| 12 | هادی راستی | ؟ | 16.06.2020 | مرز بانه | با شلیک نیروهای مرزی جمهوری اسلامی |
| 13 | ایوب رستمی | 27 | 21.06.2020 | مرز شوشمی | با شلیک نیروهای مرزی جمهوری اسلامی |
| 14 | ؟ | ؟ | 22.06.2020 | مرزهنگه ژال | با شلیک نیروهای مرزی جمهوری اسلامی |
| 15 | ؟ | ؟ | 22.06.2020 | مرزهنگه ژال | با شلیک نیروهای مرزی جمهوری اسلامی |
| 16 | یاسین اعلایی | ؟ | 25.06.2020 | مرز چالدران | با شلیک نیروهای مرزی جمهوری اسلامی |
| 17 | رضا دلایی میلان | ؟ | 25.06.2020 | مرز چالدران | با شلیک نیروهای مرزی جمهوری اسلامی |
| 18 | ارسلان ناتوش | ؟ | 26.06.2020 | اورمیە | با شلیک نیروهای مرزی جمهوری اسلامی |
| 19 | داود مجیدیان | ؟ | 28.06.2020 | اورمیە | با شلیک نیروهای مرزی جمهوری اسلامی |
| 20 | ؟ | ؟ | 28.06.2020 | اورمیە | با شلیک نیروهای مرزی جمهوری اسلامی |
| 21 | عارف خدادادی | 48 | 29.06.2020 | نوسود | با شلیک نیروهای مرزی جمهوری اسلامی |
| 22 | جمیل عبدی | 29 | 29.06.2020 | نوسود | با شلیک نیروهای مرزی جمهوری اسلامی |
| 23 | توفیق رستاد | ؟ | 29.06.2020 | نوسود | با شلیک نیروهای مرزی جمهوری اسلامی |
خودکشی، خودسوزی و قتل
در این ماە ٥ نفر خودکشی و خودسوزی کردەاند.
| تعداد | مشخصات | سن | تاریخ | محل | علت |
| 1 | نگین کرمی | 16 | 10.06.2020 | سقز | به دلیل مشکلات خانوادگی |
| 2 | روژین فلاحی | 22 | 13.06.2020 | مریوان | به دلیل مشکلات خانوادگی |
| 3 | شیوا اسماعیلی | ؟ | 22.06.2020 | مهاباد | به دلیل مشکلات خانوادگی |
| 4 | سمیه فتحی | 18 | 20.06.2020 | کرماشان | مشکلات خانوادگی |
| 5 | شلیر برزنجی | 28 | 21.06.2020 | اورمیە | ازدواج اجباری |
مین
در نتیجە انفجار مین دو نفر زخمی و کشتە شدە اند.
| عدد | مشخصات | سن | تاریخ | محل | نتیجە |
| 1 | درویش مینه | 49 | 16.06.2020 | الوت بانه | مردە |
| 2 | قابیل مرجانی راد | ؟ | 16.06.2020 | اورمیە | زخمی |
در پایان جمعیت حقوق بشر کوردستان از مردم شرق کوردستان می‌خواهد کە در احقاق حقوق خود کوشا باشند و سعی نمایند هرگونه تبعیض و نابرابری را کە از جانب جمهوری اسلامی ایران به آن‌ها روا داشته می‌شود را بە گوش جهانیان برسانند.
جمعیت حقوق بشر کوردستان
