KMMK:
این گزارش وضعیت حقوق بشر در ماه دسامبر سال ۲۰۱۹ به کوشش جمعیت حقوق بشر کوردستان با استناد به گزارشهای متعدد این سازمان حقوق بشری گردآوری شده است. شایان ذکر است این گزارش به دلیل عدم اجازه حکومت ایران به سازمانها و گروههای حقوق بشری گزارش کاملی نیست و تنها بخشی از نقض سامانمند حقوق بشر در شرق کوردستان را به تصویر میکشد. حکومت جمهوری اسلامی ایران با بازداشت شهروندان کورد توسط نیروهای امنیتی و انتظامی با نقض حقوق مدنی و سیاسی، نقض آزادی عقیده و بیان، نقض حق حیات و امنیت شخصی، تبعیضهای حکومتی، هتک حرمت شهروندان و همچنین شکنجه زندانیان سیاسی و نادیده گرفتن حقوق بنیادین زندانیان سیاسی، ماه مورد بررسی را به پایان رساند.
اعدام
بر اساس اطلاعات جمع اوری شدە در این ماە ٦ زندانی محکوم بە اعدام در زندانهای جمهوری اسلامی ایران در شرق کوردستان اعدام شدەاند.
| اسم | تاریخ | زندان | اتهام | |
| 1 | امیرخرم نجف آبادی | 11.12.2019 | کرماشان | قتل |
| 2 | خلیل کرمی | 11.12.2019 | کرماشان | قتل |
| 3 | ؟ | 11.12.2019 | کرماشان | ؟ |
| 4 | ؟ | 11.12.2019 | کرماشان | ؟ |
| 5 | ؟ | 11.12.2019 | کرماشان | ؟ |
| 6 | فرزاد سیف پناهی | 18.12.2019 | سنە | قتل |
زندان و بازداشت
در این ماە ٤٠ شهروند شرق کوردستان توسط نیروهای امنیتی و اطلاعاتی حکومت ایران بازداشت شدە اند.
| نام | تاریخ | مکان | اتهامات سیاسی | |
| 1 | فرشته چراغی | 01.12.2019 | سرپل ذهاو | فعالیت روزنامەنگاری |
| 2 | سوران راوند | 01.12.2019 | مریوان | شرکت در اعتراضات |
| 3 | دانیال رحمانی | 01.12.2019 | مریوان | شرکت در اعتراضات |
| 4 | باقی فتحی | 01.12.2019 | مریوان | ؟ |
| 5 | مسعود طاهری | 01.12.2019 | جوانرود | ؟ |
| 6 | آروین رضایینژاد | 01.12.2019 | جوانرود | ؟ |
| 7 | آرام سعیدیان | 01.12.2019 | جوانرود | ؟ |
| 8 | آرمان سعیدیان | 01.12.2019 | جوانرود | ؟ |
| 9 | کمال ظاهری | 01.12.2019 | جوانرود | ؟ |
| 10 | یاسر هدایتی | 01.12.2019 | جوانرود | ؟ |
| 11 | صحبت امیدی | 02.12.2019 | کرماشان | فعالیت فرهنگی |
| 12 | محی الدین اصغری | 02.12.2019 | کرماشان | فعالیت فرهنگی |
| 13 | رشید ناصرزاد | 04.12.2019 | شنو | فعالیت محیط زیستی و روزنامەنگاری |
| 14 | اکبر گویلی | 09.12.2019 | سنه | فعالیت مدنی |
| 15 | صابر قادری | 12.12.2019 | دهگلان | فعالیت محیط زیستی |
| 16 | کاوە صالحی | 15.12.2019 | جوانرود | ؟ |
| 17 | حمزە عزیزی | 15.12.2019 | جوانرود | ؟ |
| 18 | آکو جلیلیان | 16.12.2019 | کرماشان | اتهامات سیاسی |
| 19 | محمد سرمابر | 16.12.2019 | بوکان | شرکت در اعتراضات |
| 20 | مهدی علیزاده | 16.12.2019 | اورمیه | فعالیت مدنی |
| 21 | داریوش مرادی | 16.12.2019 | کرماشان | فعالیت فرهنگی |
| 22 | سهراب مرادی | 16.12.2019 | کرماشان | فعالیت فرهنگی |
| 23 | احمد بساطی | 16.12.2019 | کرماشان | فعالیت فرهنگی |
| 24 | آنیسا جعفری | 17.12.2019 | کرماشان | اتهامات سیاسی |
| 25 | حسین خادم | 17.12.2019 | خرم آباد | شرکت در اعتراضات |
| 26 | معصومه سلیمانی | 17.12.2019 | خرم آباد | شرکت در اعتراضات |
| 27 | همایون عباسی | 18.12.2019 | تهران | فعالیت روزنامەنگاری |
| 28 | گولان علیزاده | 18.12.2019 | مهاباد | فعالیت مدنی |
| 29 | فرزاد سفره | 19.12.2019 | کرماشان | ؟ |
| 30 | فؤاد مظفری | 19.12.2019 | کرماشان | ؟ |
| 31 | خلیل اسدی بوژانی | 20.12.2019 | کرماشان | ؟ |
| 32 | مظفر وطندوست | 20.12.2019 | کرماشان | ؟ |
| 33 | میلاد فیضی پور | 23.12.2019 | مریوان | اعتراض مدنی |
| 34 | علی میلان | 25.12.2019 | ماکو | ؟ |
| 35 | بابک دبیریان | 25.12.2019 | کرماشان | روزنامەنگاری |
| 36 | ناصر همتی | 30.12.2019 | اصفهان | ؟ |
| 37 | لیلا تیراندازی | 30.12.2019 | سنه | ؟ |
| 38 | لقمان فیضی | 30.12.2019 | سنه | فعالیت کارگری |
| 39 | سامان میرکی | 30.12.2019 | سنه | فعالیت کارگری |
| 40 | آرمان شاکری | 09.12.2019 | مریوان | شرکت در اعتراضات |
کولبران
دراین ماه نیز تعدادی از کولبران شرق کوردستان توسط نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی ایران کشته و یا زخمی شده اند. دراین ماه ٧ کولبر و کاسبکار کشته و ٦ کولبر و کاسبکار زخمی شده اند.
کولبر و کاسبکار کشتە شدە
| اسم | سن | تاریخ | مکان | علت | |
| 1 | مهدی یوسفی | 38 | 03.12.2019 | خاومیرآباد مریوان | شلیک مستقم نیروهای نظامی |
| 2 | عزیز منگور | ؟ | 15.12.2019 | شنو | شلیک مستقم نیروهای نظامی |
| 3 | هادی حسنی | 16 | 15.12.2019 | ربط | شلیک مستقم نیروهای نظامی |
| 4 | آزاد خسروی | 22 | 17.12.2019 | منطقه مرز هورامان | در اثر سرما وکولاک |
| 5 | فرهاد خسروی | 13 | 17.12.2019 | منطقه مرز هورامان | در اثر سرما وکولاک |
| 6 | محمد رشید زاده | ؟ | 28.12.2019 | قَله رَش | در اثر تیراندازی نیروهای انتظامی |
| 7 | سعدی صفایی | ؟ | 28.12.2019 | دیواندره | در اثر تیراندازی نیروهای انتظامی |
کولبر و کاسبکار زخمی شدە
| اسم | سن | تاریخ | مکان | علت | |
| 1 | یادگار اسماعیلی | ؟ | 10.12.2019 | مرز بانه | شلیک مستقیم نیروهای نظامی |
| 2 | رحیم عباسی | ؟ | 21.12.2019 | سردشت | سقوط از ارتفاع |
| 3 | صلاح درزیانی | ؟ | 24.12.2019 | ته ته هورامان | سقوط از ارتفاع |
| 4 | عزیز عزیزی | ؟ | 24.12.2019 | مرز چومان | شلیک مستقیم نیروهای نظامی |
| 5 | افشین اعلایی حیدرانلو | 23 | 24.12.2019 | چالدران | شلیک مستقیم نیروهای نظامی |
| 6 | خضر (خدر) بینوا | 25 | 28.12.2019 | درماناوی | شلیک مستقیم نیروهای نظامی |
مین
| اسم | سن | تاریخ | مکان | |
| 1 | عثمان رستم زاده | ؟ | 11.12.2019 | مرزشوشمی |
خودکشی
در این ماە ٦ نفر خودکشێ کردەاند
| اسم | سن | تاریخ | مکان | علت | |
| 1 | آرینا موسوی | ؟ | 11.12.2019 | سقز | اختلافات خانوادگی |
| 2 | مهتاب نوری | ؟ | 14.12.2019 | سقز | اختلافات خانوادگی |
| 3 | پدرام حاجی | ؟ | 23.12.2019 | کانی دینار | ؟ |
| 4 | شیوا | ؟ | 23.12.2019 | اورمیه | اختلافات خانوادگی |
| 5 | عرفان عزیزی خشکرودی | 17 | 28.12.2019 | کرماشان | ؟ |
| 6 | گلاویژ قادری | ؟ | 28.12.2019 | سقز | به خاطر اختلاف با همسرش |
در پایان جمعیت حقوق بشر کوردستان از مردم شرق کوردستان میخواهد کە در احقاق حقوق خود کوشا وسعی نمایند هرگونه تبعیض و نابرابری را کە از جانب جمهوری اسلامی ایران به آنها روا داشته میشود را بە گوش جهانیان برسانند.
جمعیت حقوق بشر كوردستان
