قطعی‌های مکرر برق در شرق کوردستان و ایران: جمهوری اسلامی ایران استخراج بیت کوین را بە جان مردم ترجیح میدهد
KMMK:
قطعی برق در سراسر ایران و شرق کوردستان پرسشهای جدی را در مورد علت خاموشیها مطرح کردە است. بە ویژە اینکە هنوز در آغاز فصل گرما هستیم و تا اوج مصرف تابستانی چند هفتە فاصلە هست. در تازەترین اظهارات، وزارت نیروی جمهوری اسلامی ایران میگوید کە مصرف برق ٢٠ درصد افزایش داشتە است.
در گزارش وزارت نیرو “افزایش زودهنگام و شدید دمای هوا، رشد فزاینده استفاده از تجهیزات استخراج رمز ارز، راه‌اندازی زودهنگام چاههای کشاورزی به دلیل کاهش بارش‌ها و رشد تولید و افزایش مصرف برق صنایع بزرگ” بە عنوان دلائل این افزایش مصرف عنوان شده‌اند.
بایستی توجە داشت کە دمای هوا هنوز بە اوج روزهای گرما نرسیدە است، چاههای کشاورزی و صنایع بزرگ هم در یک سال گذشتە رشد چندانی نداشتەاند کە بتوان افزایش کارکرد آن‌ها را دلیل افزایش مصرف دانست. این در حالی است کە غلامعلی رخشانی‌مهر، معاون هماهنگی توزیع توانیر، میزان افزایش مصرف برق را نسبت به مدت مشابه سال قبل “۸ هزار مگاوات” اعلام کرد و گفت که مهم‌ترین دلیل کمبود کنونی برق مربوط به رمزارزها و در مدار نبودن نیروگاه‌های برقابی است.
البتە باید اذعان داشت کە قطعی های مکرر برق محدود بە این مدت نبودە است و در بهمن ماه گذشتە هم اتفاق افتادە و نسبت بە این قطعی‌ها وزرات نیرو در چندین نوبت مکرر اظهار نظر کردە است.
وزارت نیروی ایران میگوید در مدت ده ماه، از تیر ١٣٩٩ تا اردیبهشت ١٤٠٠، حدود “١٧٥ هزار ماینر” و “٢٦٦١ مرکز غیرمجاز استخراج رمزارز کشف و جمع آوری شده‌اند. هفته پیش مرکز بررسی جرایم سازمان یافته سایبری از بازداشت سینا استوی، از فعالان حوزه بلاکچین و مدیرعامل شرکت کریپتولند، یکی از صرافی‌های بزرگ رمزارزها در ایران خبر داد.
خبرگزاری رویترز در خبری در این بارە آوردە است کە شواهد حاکی از آن است کە رژیم ایران سالانە درآمدی نزدیک بە یک میلیارد دلار از استخراج رمز ارزها بدست می آورد کە از آن برای دور زدن تحریم‌ها و خرید کالاهای ممنوع استفادە میکند. گزارش رویترز کە بر پژوهشی از موسسەی الیپتیک مبتنی است، اعلام میکند کە حدود ٤،٥٪ از کل بیت کوین جهان در ایران استخراج میشود.
برق ارزان قیمت کە از محل یارانەهای غیرمستقیم تامین میشود، توجە استخراج گران چینی را بە ایران جلب کردە است. حکومت ایران در مناطق ویژەی اقتصادی کە محل فعالیت بسیاری از شرکتهای چینی است، تسهیلات بسیاری را ارائە میکند. طبق قانون استخراج کنندگان موظف بە فروش رمزارز استخراجی در ایران بە حکومت هستند. پژوهش الیپتیک تصریح میکند کە رژیم ایران در حالی کە با کمبود منابع مالی روبە رو است، بە این نتیجە رسیدە کە استخراج رمز ارزها امکان دسترسی بە پول نقد را برایش فراهم می‌آورد. در واقع رژیم حاکم بر ایران با فروش غیر مستقیم منابع انرژی ،کمبود ارزی خود را جبران میکند
بر اساس پژوهش مذبور، برقی که برای استخراج رمز-ارز در ایران استفاده میشود، معادل 10 میلیون بشکه نفت خام در سال است. این میزان، حدود 4 درصد کل صادرات نفت ایران در سال 2020 است. دستمزد استخراج‌گران رمز-ارز در ایران مستقیما از محل تجارت رمز-ارز پرداخت میشود، که می‌تواند برای پرداخت بهای اقلام وارداتی به ایران نیز مورد استفاده قرار گیرد. و این به رژیم ایران اجازه میدهد تا تحریم‌های روی بانک‌ها و موسسات مالی ایران را دور بزند.
اما قطعی برق زندگی شهروندان را در شرق کردستان و ایران مختل کردە است. امتحانات دانش‌‌آموزان و دانشجویان با مشکل جدی مواجە شدە است. شکست تیم ملی شطرنج ایران در مسابقات آسیایی، افزایش تصادفات جادەای، گرفتار شدن صدها نفر در آسانسورها، آسیب نوسان برق بە لوازم خانگی و خطر جدی در مورد فاسد شدن واکسنهای کرونا از دهها مشکلات ریز و درشتی است کە مردم با آن دست و پنجە نرم میکنند.
قطعی برق داد بسیاری از فعالان سیاسی و مدنی را درآوردە است، از جملە نعمت احمدی در یادداشتی کە در روزنامەی آرمان ملی چاپ دوشنبە سوم خرداد انعکاسی یافتە است، نوشتە است: “آیا تولید رمزارز آن‌هم به وسیله کشور چین در ایران چه میزان سوددهی دارد که بخش آموزش، بیمارستان، کشاورزی و زندگی مردم را با قطع مکرر برق به این روز انداخته است. کافی است از طریق دنیای مجازی وارد شهرهای چین بشویم. روشنایی و برقی که در این کشور تولید میشود، آنقدر فراوان است که بخشی از چین را در معرض دید خلبانان و مسافرینی که در آسمان چین پرواز میکنند به روز روشن تشبیه کرده‌اند. دیگر گذشت زمانی که چین مائو تنها چند ساعت برق داشت. اکنون چین به عنوان یکی از پرمصرف‌ترین کشورهای جهان در زمینه استفاده از برق می‌باشد. حالا چه شده است چینی‌ها در ایران مزرعه تولید رمزارز باز میکنند؟ آیا سوبسیدی که به خاطر تولید برق ارزان به گفته رئیس‌جمهور به مردم داده میشود به چینی‌ها هم تعلق می‌گیرد؟ و آیا برادران چینی تا این اندازه عزیز و قابل احترام هستند که باید بیمارستانها، دانشگاه‌ها، مزارع و صدها حرفه و شغل دیگر با خاموشی‌های مکرر به تعطیلی کشیده شوند و ابر و مه و خورشید و فلک در کار باشند تا برادران چینی سود ببرند؟”
اکنون کە قطعی مکرر برق جان هزاران انسان مبتلا بە کرونا را در بیمارستانها تهدید میکند، زندگی افراد زیادی را تحت تاثیر قرار میدهد، بە کارخانجات، وسائل برقی و… آسیب میزند. سوال اساسی این است کە نبایستی شاهد موضعی جدی از سوی جامعەی مدنی برای استیفای حداقل حقوق انسانی باشیم؟
نویسندە: پیام حسینی
جمعیت حقوق بشر کوردستان
